Κάθε φορά που γιορτάζουμε κάποια Εθνική γιορτή κάποια μεγάλη Εθνική επέτειο κάτι συμβαίνει στα νοητικά και στα συναισθηματικά κάθε ανθρώπου που σκέφτεται. Δυστυχώς διαθέτοντας κριτική σκέψη καταλήγει σε απογοητευτικά συμπεράσματα.
Λόγοι βγαλμένοι από κονσέρβα. Χιλιοειπωμένα αποφθέγματα που τα ακούς και ο νους δεν τα προσέχει γιατί είναι τα ίδια εδώ και δεκαετίες. Δεν γίνονται καν αντιληπτά. Δεν τα προσέχει η συνείδηση, τα στέλνει κατευθείαν στο υποσυνείδητο χωρίς καμία επεξεργασία. Τι θλίψη!
Ίσως να είναι η ηλικία στοχάζεται ο ενήλικας. Ίσως να είναι η επανάληψη. Ίσως -με μεγαλύτερα ποσοστά- να είναι η απογοήτευση που προκύπτει από τις αδιέξοδες συνθήκες που έχουμε οδηγηθεί. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, μεγάλη η ευθύνη να μεγαλώνεις παιδιά σε τέτοιες συνθήκες που δεν έχεις να τους επιδείξεις ηρωικά πρότυπα σαν μοντέλα προς μίμηση. Μεγάλη η απογοήτευση να αγωνίζεσαι να βρεις και ο νους να σταματά σε εκείνους του 21. Και το τραγικότερο στην αναζήτηση προτύπων ….να βρίσκεις μόνο εκείνα που θα έπρεπε να μην είναι μα έχουν γίνει.
Η εποχή μας βριθεί από κατασκευασμένα μοντέλα-πρότυπα, όμως εκείνο το αρχετυπικό μοντέλο του ήρωα που γίνεται σχεδόν ημίθεος, δυστυχώς είναι πια ανύπαρκτο.
Και τώρα; Τι θα κάνουμε χωρίς ήρωες;
Δεν έχουμε παρά να δημιουργήσουμε! Δεν έχουμε άλλη επιλογή! Έθνος χωρίς ήρωες είναι καταδικασμένο. Νομίζω πως ο ήρωας στη φαντασία του μικρού παιδιού είναι όχι μόνο επιθυμία αλλά και ανάγκη. Μέσα στα παραμύθια βρίσκει τα αναγκαία πρότυπά του το παιδί. Μέσα απ’ τα παραμύθια ανακαλύπτει αυτό που χρειάζεται να δημιουργήσει. Ας συνεχίσουμε να λέμε παραμύθια στα μικρά παιδιά. Ας μην εναποθέτουμε το ρόλο αυτό σε ένα βίντεο, στη τηλεόραση ή στο ταμπλετ (έχει γίνει μόδα κι’ αυτό). Δεν ξέρουμε τι μήνυμα περνά, δεν ξέρουμε τι ιδιωτική λογική, τι πεποίθηση εγγράφει στη συνείδηση του παιδιού μας. Ας αναλογιστούμε τι θα θέλαμε να δημιουργήσουμε ως πρότυπο, ποια αξία θα θέλαμε να ενισχύσουμε και ας αναζητήσουμε ιδέες αν δεν μπορούμε να φτιάξουμε μόνοι μας. Ευτυχώς όλα είναι γύρω μας. Η πληροφορία είναι διάσπαρτη και η κακή και η καλή. Ας την αναζητήσουμε. Αρκεί να αντιληφθούμε πως είναι μέσα στις υποχρεώσεις μας ως γονείς. Πέρα από τις αυτονόητες υποχρεώσεις που είναι η παροχή αγάπης και ασφάλειας μαζί με την επιβίωση χρειάζεται να θελήσουμε να ενισχύσουμε και τις υγιέστερες εγγραφές ως προς την πιο εσωτερική διάσταση του νέου ανθρώπου που μας εμπιστεύεται ο Δημιουργός.
Αυτό που θεωρείται το βασικότερο όλων είναι να επιτρέψουμε στο παιδί καθώς μεγαλώνει να διαμορφώσει τη δική του άποψη για τα άυλα θέματα όπως είναι η έννοια της πατρίδας, του ηρωισμού, της αυταπάρνησης, της αυτοθυσίας, του ιδεώδους της ελευθερίας κλπ. Αυτό επιτυγχάνεται με έναν μοναδικό τρόπο. Κατ’ αρχήν να αντιληφθούμε και να αποδεχτούμε πως τα παιδιά μας δεν είναι παιδιά μας. «Είναι γιοί και κόρες της ζωής». Άρα ως φιλοξενούμενοι και εκκολαπτόμενοι άνθρωποι είναι στην εποπτεία μας να τους οδηγήσουμε να γίνουν άξιοι, ικανοί και άριστοι (και για να μην ξεχνάμε τα ελληνικά άριστος είναι ο υπερθετικός βαθμός του αγαθός). Ερεθίσματα χρειάζεται το παιδί, όχι νουθεσίες και έτοιμες λύσεις. Ερεθίσματα για να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Το εύλογο ερώτημα που ακούω συχνά στα λεγόμενα τούτα είναι: « Σε ποια κοινωνία ζείτε»; Και η απάντηση που δίνω πάντα είναι «Σ’ αυτή που προσδοκώ να δημιουργήσουμε». Δεν είναι υποχρέωση του άλλου αυτό. Είναι του καθενός μας. Ας μην αφήνουμε τα πρότυπα του παιδιού μας να δημιουργούνται από άλλους. Ας φροντίσουμε να είμαστε παρόντες και αποφασισμένοι στη διαμόρφωσή τους. Μπορεί η κοινωνία ή εκπαίδευση να ολιγωρεί αλλά εμείς ως γονείς έχουμε να καλύψουμε το μεγαλύτερο ποσοστό από τη διαμόρφωση της συνείδησης του μικρού ανθρώπου που μας παρατηρεί και ερμηνεύει χωρίς να διαθέτει πολλά στοιχεία για να επεξεργαστεί. Όσοι τουλάχιστον μπορούμε. Ας αναλάβουμε ρόλο δημιουργικό. Ας μην αφηνόμαστε σε ότι κάνουν οι πολλοί. Ας γίνουμε η αλλαγή που θέλουμε να απολαύσουμε.
Αφού λοιπόν δεν έχουμε καινούργιους ήρωες γιατί δεν ανακαλούμε τους παλιότερους; Η μυθολογία μας βρίθει από προσωπικότητες που δημιουργούν, ενισχύουν και εγγράφουν το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής να καταφέρει το ακατόρθωτο. Να τολμήσει την υπέρβαση. Να βγει από τη ζώνη ασφαλείας του και να οδηγήσει κι άλλους στο μεγαλειώδες ιδανικό συνήθως της ελευθερίας και της προσφοράς.
Ας κλείσουμε την τηλεόραση που οδηγεί στη δημιουργία προτύπων χαμηλού κραδασμού και ας ανοίξουμε ένα βιβλίο. Τα παιδιά δεν οδηγούνται στις οθόνες από μόνα τους, παρατηρούν εμάς κολλημένους σ’ αυτές και μας αναπαράγουν. Δεν υπάρχουν ήρωες στις τηλεοράσεις. Δεν υπάρχουν ήρωες στα ηλεκτρονικά! Υπάρχουν λανθασμένα πρότυπα που η γενικότερη κατάσταση επιτρέπει να διεισδύουν στις πεποιθήσεις των παιδιών μας και να τις αλλοιώνουν.
Προσοχή χρειαζόμαστε ξανά την ερμηνεία της λέξης
Ήρωας = άνθρωπος που προβαίνει σε γενναία πράξη, συχνά μέχρι σημείου αυτοθυσίας. Μήπως άραγε χρειάζεται να επανεξετάσουμε και τις λέξεις «γενναία» και «αυτοθυσίας»; Μήπως τις έχουμε ξεχάσει και αυτές;
Ερατώ Χατζημιχαλάκη – Οικογενειακή Σύμβουλος
www.allazo.gr www.elpidohori.gr
