Πολλές φορές θα τύχει στην καθημερινότητά μας και στην συναναστροφή μας με τα παιδιά του σχολείου ή και του φροντιστηρίου να συναντήσουμε κάποιο παιδάκι με διάχυτες αναπτυξιακές δυσκολίες.
Ως δασκάλα θα ήθελα να αναφέρω την προσωπική μου εμπειρία πάνω σε αυτό το κομμάτι καθώς και το πώς έχω παρατηρήσει τον κοινωνικό περίγυρο να αλληλεπιδρά με τα συγκεκριμένα παιδιά.
Αρχικά πρέπει να τονιστεί πως τα παιδιά αυτά παρόλο του ότι υπάρχει μια νοητική ανωριμότητα και ίσως έλλειψη κατανόησης βασικών επικοινωνιακών λειτουργιών, όπως κατανόηση χιούμορ, έντασης φωνής από τα ίδια τα παιδιά ή και έλλειψη πειθαρχίας ως ένα βαθμό, δεν σημαίνει πως η νοημοσύνη τους δεν μπορεί να ξεπερνάει το μέσο όρο άλλων παιδιών της ηλικίας τους τα οποία λειτουργούν απολύτως φυσιολογικά. Πιο συγκεκριμένα βάσει της δικής μου εμπειρίας τα παιδιά με σύνδρομο Asperger, που είναι και αυτό ένα είδος αυτισμού, έχουν απίστευτη έφεση στις ξένες γλώσσες και στους υπολογιστές. Κατανοούν απολύτως ό,τι διδάσκεται από τον καθηγητή τους ακόμα και όταν πιστεύουμε ότι δεν το κάνουν. Στο μόνο κομμάτι που παρατηρείται μια περισσότερη δυσκολία είναι στην κατανόηση της γραμματικής και εκεί όμως με την πάροδο των χρόνων και την συνεχή επανάληψη μέσω παιχνιδιών ο μαθητής μπορεί να τα κατανοήσει και να τα εφαρμόσει και στον γραπτό αλλά και στον προφορικό λόγο.
Ένα κομμάτι όμως που χρειάζεται αρκετή συζήτηση και ανάλυση κατά την δική μου άποψη ως δασκάλας είναι η αντιμετώπιση αυτών των παιδιών από τους ίδιους του συμμαθητές τους, τους γονείς των συμμαθητών τους και τον γενικό περίγυρο τους. Δυστυχώς υπάρχει ελλιπής ενημέρωση για τον αυτισμό στα σχολεία και οι μαθητές αντιμετωπίζουν αυτά τα παιδιά σαν να είναι κάτι το αλλόκοτο. Η πρώτη επαφή που είχαν οι δικοί μου μαθητές με δύο παιδάκια με το συγκεκριμένο σύνδρομο, ήταν αρχικά να τους κοιτάζουν επίμονα και με απορία γιατί τα παιδιά σε εκείνη την στιγμή έβγαζαν άναρθρες κραυγές και η δεύτερη ερώτησή τους ήταν «Κυρία τι έχουν αυτά τα παιδάκια και κάνουν έτσι;» Αυτή η συμπεριφορά τους φαινόταν τελείως ξένη και κάποια από αυτά γελούσαν αμήχανα χωρίς να καταλαβαίνουν ακριβώς τι είχε συμβεί. Χωρίς να τα επιπλήξω αφιέρωσα ένα κομμάτι του χρόνου της διδασκαλίας μου, γιατί παρόλο του ότι διδάσκω μια ξένη γλώσσα θεωρώ την δουλεία μας λειτούργημα και πιστεύω πως όποτε μας βρίσκεται η ευκαιρία πρέπει να δίνουμε στους μαθητές μας και γνώσεις παιδαγωγικές πέραν από γνωστικές, στο να τους εξηγήσω πάνω κάτω με ορολογία η οποία θα ήταν κατανοητή ως προς τα παιδιά το τι σημαίνει αυτισμός και γιατί τα παιδάκια αυτά συμπεριφέρονταν έτσι. Προς μεγάλη μου έκπληξη όταν τελείωσα την ενημέρωση οι ερωτήσεις έπεφταν βροχή, ήθελαν να μάθουν κ άλλα να ενημερωθούν πάνω στο θέμα και με ρωτούσαν πως θα μπορούσαν τα ίδια τα παιδιά να τα βοηθήσουν. Την επόμενη φορά που ήρθαν σε επαφή ήταν τελείως διαφορετική, ήταν απολύτως ανοιχτά και δοτικά ως προς τα παιδιά με αυτισμό και προσπάθησαν να τα εντάξουν στην τάξη, να τα βοηθήσουν και ακόμη να προσπαθήσουν να τα επαναφέρουν στο μάθημα όταν τα παιδιά βρίσκονταν σε διάσπαση. Η χαρά μου ήταν απερίγραπτη, ένιωσα πως είχα πραγματικά καταφέρει ό,τι καλύτερο θα μπορούσα ως δασκάλα, γιατί και τα ίδια τα παιδιά με αυτισμό ένιωσαν την αποδοχή και προσπαθούσαν και τα ίδια ως ένα βαθμό να αλληλεπιδράσουν. Αυτό που με μεγάλη μου έκπληξη όμως διαπίστωσα στην πορεία ήταν η αρνητική στάση ορισμένων γονέων οι οποίοι όταν αντιλήφθηκαν πως στο τμήμα υπάρχουν και μαθητές με Asperger ζήτησαν τα παιδιά τους να μπουν σε άλλο τμήμα γιατί όπως μου τόνισαν τα παιδιά τους πρέπει να προχωρήσουν γρήγορα τις τάξεις και φοβούνταν πως με τα συγκεκριμένα παιδιά μέσα στο τμήμα η ύλη θα αργήσει να βγει και ως αποτέλεσμα θα μείνουν πίσω. Όσο και αν ένας δάσκαλος προσπαθεί να δώσει στους μαθητές του τις αξίες της ισότητας και του σεβασμού ως προς το διαφορετικό όταν η οικογένεια έχει αντίθετη άποψη τότε το παιδί σίγουρα θα ακολουθήσει την κατεύθυνση της οικογένειας του.Αυτά τα παιδιά δεν πρέπει να τα περιθωριοποιούμε αλλά να τα αποδεχόμαστε και να προσπαθούμε να τα εντάξουμε στην τάξη μας.
Οι συμμαθητές του παιδιού δεν θα πρέπει να το κοροϊδεύουν ή να το απομακρύνουν αλλά να προσπαθούν να το εντάξουν στην παρέα τους και να το δείξουν την αγάπη τους και την αποδοχή τους και με αυτό τον τρόπο το ίδιο το παιδί θα μάθει να αλληλεπιδρά μαζί τους αλλά αυτό θα το βοηθήσει αρκετά ώστε αργότερα θα μπορεί να σταθεί ως ένα βαθμό και μόνο του στην κοινωνία. Και οι γονείς από την πλευρά τους θα πρέπει να παροτρύνουν τα παιδιά τους να συναναστρέφονται με παιδιά με αυτισμό ώστε να εξοικειωθούν με την συγκεκριμένη συμπεριφορά και να μπορέσουν στην πορεία της ζωής τους να είναι ανοιχτά και σε ανθρώπους με άλλες ιδιαιτερότητες.
Ο αυτισμός δεν θα πρέπει στις μέρες μας να θεωρείται θέμα ταμπού και να κατακρίνεται. Αποτελεί μία νοητική διαταραχή και όχι μια ασθένεια. Όταν μαθαίνουν τα παιδιά να ζουν και να αποδέχονται από μικρά την διαφορετικότητα γίνονται πιο ώριμοι έφηβοι και αργότερα ενήλικες. Ας σκεφτούμε όλοι προσεκτικά λοιπόν πως θέλουμε να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας, με φόβο απέναντι στην διαφορετικότητα ή με αγάπη απέναντι στον συνάνθρωπο.
Κατερίνα Τσιλιμπάρη
