Ως παιδί δε με συγκινούσαν ιδιαίτερα τα Χριστούγεννα, λόγω καιρού μάλλον. Κάθε φόρα μα κάθε φορά όμως ανυπομονούσα να δω στην τηλεόραση τις διάφορες διασκευές του ”Μια Χριστουγεννιάτικη Ιστορία” του Κάρολου Ντίκενς. Νομίζω οι περισσότεροι γνωρίζουν τον Εμπενίζερ Σκρουτζ και την απέχθεια του για τα Χριστούγεννα, πολύ πριν τον ενσαρκώσει στη μεγάλη οθόνη, με μεγάλη επιτυχία, ο Τζιμ Κάρεϊ.
Ο Κάρολος Ντίκενς υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Άγγλους συγγραφείς του 19ου αιώνα καθώς η επιρροή του στην παγκόσμια λογοτεχνία και τη σύγχρονη κουλτούρα είναι τεράστια. Διακόσια χρόνια από τη γέννηση του, πολλές από τις ιδέες του είναι ακόμα εδώ.
Ρεαλιστική απεικόνιση της Βικτωριανής εποχής
Ο Ντίκενς ενδιαφερόταν κυρίως για τους φτωχότερους της εποχής του και ήταν από τους πρώτους μυθιστοριογράφους που ασχολήθηκαν με τα χαμηλότερα στρώματα του Βικτωριανού Λονδίνου. Υπήρξε και ο ίδιος πάρα πολύ φτωχός εξάλλου. Εκείνος και όλη του η οικογένεια πέρασαν έξι μήνες στη φυλακή για χρέη του πατέρα του, και χρειάστηκε να δουλέψει στο μαγαζί του ξαδέρφου του, κολλώντας ετικέτες σε μπουκάλια, για έξι σελίνια το μπουκάλι. Αφότου έγινε διάσημος, ο Ντίκενς με τις γλαφυρές περιγραφές του κατάφερε να κάνει γνωστό πως η γραφειοκρατία μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους ισχυρότερους για να βλάψει τους πιο αδύναμους.
Η εικόνα των ‘λευκών’ Χριστουγέννων
Πολλοί μελετητές της Βικτωριανής εποχής περιγράφουν το Ντίκενς ως τον άνθρωπο που ‘εφηύρε’ τα Χριστούγεννα, όχι με θρησκευτικούς όρους, αλλά με όρους ενός δημοφιλούς φαινομένου που μας ακολουθεί ως σήμερα. Κανείς στην Αγγλία του 19ου αιώνα δεν έδινε σημασία σε αυτή τη γιορτή, τόσο που το Συντηρητικό Κόμμα της εποχής οργάνωνε συνεδριάσεις ανήμερα των Χριστουγέννων!
Ενώ ο πρίγκιπας Αλβέρτος θεωρείται ο ‘πατέρας’ των Χριστουγέννων καθώς εισήγαγε το χριστουγεννιάτικο δέντρο, στη συνείδηση των περισσότερων έχει καθιερωθεί η ρομαντική άποψη του Ντίκενς, όχι μόνο για τη Βρετανία, αλλά για όλο το δυτικό κόσμο. Είναι χαρακτηριστικό ότι η εικόνα των χιονισμένων Χριστουγέννων, που ήταν και παραμένει αρκετά σπάνια στη Βρετανία, παρουσιάζεται στο ”Μια Χριστουγεννιάτικη Ιστορία” σαν να συνέβαινε κάθε χρόνο, και αυτή η εικόνα βρίσκεται σχεδόν σε κάθε ταινία που γυρίζεται για τα Χριστούγεννα, ακόμη και σήμερα.
Ο Σκρουτζ μεταμορφώθηκε όταν επιτέλους κατάλαβε το αληθινό νόημα αυτής της γιορτής, όπως τουλάχιστον το εννοούσε ο συγγραφέας. Προσωπικά πιστεύω ότι οι αναγνώστες που διάβασαν ή θα διαβάσουν αυτό το βιβλίο και άλλα έργα του συγγραφέα, θα μεταμορφωθούν και εκείνοι, άλλος σε μεγαλύτερο και άλλος σε μικρότερο βαθμό. Και αυτό ακριβώς είναι που καθορίζει ποιοι συγγραφείς παραμένουν στην παγκόσμια συνείδηση.
Μπαϊράμη Βιβή
Πηγές
Claire Tomalin, Charles Dickens: A Life
