Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Δημοκρατική Παιδεία
Γιώργος Μπλιώνης
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Οι μαθητοκεντρικές και ομαδοσυνεργατικές διαδικασίες της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης συνδέονται με δημοκρατικές και συμμετοχικές εκπαιδευτικές διαδικασίες. Αυτές δεν θα πρέπει απλά και μόνο να προσεγγίζονται και να εξετάζονται θεωρητικά. Αντίθετα, πρέπει να δοκιμάζονται με την πρακτική και την εμπειρία εντός της σχολικής αίθουσας και να εφαρμόζονται στη λήψη αποφάσεων σχετικά με το περιεχόμενο και την κατεύθυνση της μάθησης. Παραδείγματα από πρώτες εφαρμογές δημοκρατικών διαδικασιών στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα μπορούμε να πάρουμε από το προοδευτικό κίνημα των αρχών του 20ου αιώνα. Στο έργο του Δελμούζου μάλιστα, και στην παρεξηγημένη «Πατριδογνωσία» του, μπορούμε να βρούμε και κάποιες πρώτες νύξεις για το πώς στοιχεία Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης μπορούν να τεθούν στον πυρήνα του σχολικού προγράμματος και να το οργανώσουν ξεκινώντας από απλές έννοιες και τοπικά ζητήματα και διευρύνοντας σταδιακά σε πιο πολύπλοκες έννοιες και πιο οικουμενικά ζητήματα. Ωστόσο, η εκπαίδευση στη δημοκρατία χρειάζεται και ενασχόληση με ψυχολογικά ζητήματα, όπως η δυναμική ομάδων, η ατομική και συλλογική ενδυνάμωση και η προσωπική ενδοσκόπηση. Εφόσον δεχτούμε ότι η υιοθέτηση περισσότερων δημοκρατικών εφαρμογών και καινοτομιών στις σχολικές διαδικασίες αποτελεί ένα αποδοτικότερο πλαίσιο για την εφαρμογή της Π.Ε., σε σύγκριση με το σημερινό δασκαλοκεντρικό πλαίσιο του ελληνικού σχολείου, τότε θα πρέπει να εξετάσουμε πιο προσεκτικά τη σχέση μεταξύ Π.Ε. και «ελεύθερων δημοκρατικών σχολείων». Τα Αειφόρα Σχολεία ή θα είναι και Δημοκρατικά ή δεν θα είναι Αειφόρα!
Βιογραφικό:
Γιώργος Μπλιώνης: είναι Βιολόγος, με ειδίκευση στην Οικολογία. Έχει κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στην Οικολογία στο Πανεπιστήμιο του Aberdeen της Σκωτίας, ενώ το 2002 ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή στο Τμ. Βιολογίας του ΑΠΘ, υπό την επίβλεψη της Καθηγήτριας Δέσποινας Βώκου. Έχει διδάξει Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στο Τμ. Βιολογίας του ΑΠΘ από το 2004 έως το 2012 ως έκτακτος διδάσκων. Έχει εκδόσει το βιβλίο “Στα μονοπάτια της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης” (2009, Εκδ. Κέδρος) και πιο πρόσφατα, μαζί με τον Μιχάλη Τρεμόπουλο, το βιβλίο “Η Θεσσαλονίκη των νερών” (2017, Εκδ. Αντιγόνη). Είναι μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Εκπαιδευτικών για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση