Η σημερινή ημέρα έχει οριστεί από τον ΟΗΕ ως Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, πράγμα το οποίο μεταφράζεται σε εκδηλώσεις δήμων και πόλεων σχετικές με την προστασία του περιβάλλοντος και τη διατήρηση της ισορροπίας του. Από το 1972 και κάθε χρόνο την ίδια μέρα υπενθυμίζεται στους ανθρώπους πως δεν η ζωή τους δεν είναι ανεξάρτητη από το φυσικό τους περιβάλλον, αλλά πως η φύση αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρωπότητας και κύριο παράγοντα για να μπορέσει η τελευταία να επιβιώσει.
Δυστυχώς, όμως, ο άνθρωπος θυμάται πως είναι απλά διαχειριστής αυτού του επίγειου παραδείσου και όχι ιδιοκτήτης του μόνο μια φορά το χρόνο. Όταν συμμετέχει σε όμορφες εκδηλώσεις με μουσική, ζωγραφική, δραστηριότητες για να απασχολούνται τα παιδιά του και άλλα τέτοια βολικά. Τις υπόλοιπες 364 μέρες του χρόνου αρκείται στο να πετάει τα σκουπίδια του σε δρόμους, πάρκα και παραλίες, να ψεκάζει τα χωράφια του με προϊόντα που συχνά βλάπτουν τις μέλισσες ή άλλους οργανισμούς, να χρησιμοποιεί άσκοπα το αυτοκίνητό του καταστρέφοντας το όζον και χίλια δυο ακόμη που για να τα απαριθμήσω χρειάζομαι άλλες 300 λέξεις- και δεν έχω την πολυτέλεια ούτε τη συνήθεια της φλυαρίας.
Κάπου εδώ λοιπόν εμφανίζεται ο ρόλος της εκπαίδευσης στη δημιουργία αυριανών πολιτών που θα είναι περισσότερο ευσυνείδητοι και ευαισθητοποιημένοι απέναντι στο περιβάλλον και τη βιωσιμότητά του. Και σίγουρα η υπαίθρια εκπαίδευση και τα σχολεία της φύσης μπορούν να δώσουν στα παιδιά τις απαραίτητες βάσεις, γνώσεις και τα ερεθίσματα για να αναπτύξουν τέτοιες ευαισθησίες.
Η περιβαλλοντική εκπαίδευση δεν ισοδυναμεί με φύτεμα μαρουλιών και παιχνίδι στη φύση (μόνο). Η περιβαλλοντική εκπαίδευση μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα από πληθώρα δραστηριοτήτων που θα προωθούν με βιωματικό τρόπο τις αξίες της. Πιο συγκεκριμένα, η περιβαλλοντική εκπαίδευση ξετυλίγεται σε ένα τρίπτυχο δράσεων, κάθε μια από τις οποίες εξυπηρετεί τον κοινό σκοπό μέσω διαφορετικής προσέγγισης.
Αναλυτικότερα, η περιβαλλοντική εκπαίδευση μπορεί να εκφραστεί ως “συσσώρευση γνώσεων γύρω από τις βιοφυσικές κυρίως διαστάσεις του περιβάλλοντος”. Με άλλα λόγια, το ένα κομμάτι της εκπαίδευσης αφορά το θεωρητικό υπόβαθρο γύρω από τις λειτουργίες και ανάγκες του φυσικού περιβάλλοντος.
Η επόμενη “πτυχή” αφορά την “απευθείας εμπειρία ως πηγή της γνώσης για το περιβάλλον, προχωρώντας ακόμη περισσότερο στην αναδεικνύοντας την ευεργετική δράση της επαφής του ατόμου με τη φύση και στον συναισθηματικό του κόσμο”. Αυτή η διάσταση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης είναι που εκφράζεται μέσα από την υπαίθρια εκπαίδευση και τα σχολεία της φύσης: η βιωματική περιβαλλοντική εκπαίδευση, η άμεση επαφή του ατόμου με τη φύση και η κατανόηση των λειτουργιών και των αναγκών της, των τωρινών και μελλοντικών προβλημάτων της μέσω της αλληλεπίδρασης και της επαφής μαζί της.
Τέλος, το τρίπτυχο συμπληρώνει η διάσταση η οποία “εισάγει την έννοια της ευθύνης του πολίτη για την κατάσταση και την τύχη του περιβάλλοντος”, που πρακτικά σημαίνει πως προσπαθεί να εφοδιάσει τον άνθρωπο με τις απαραίτητες αξίες που θα έχουν ως αποτέλεσμα την υπεράσπιση του περιβάλλοντος.
Το ευτύχημα είναι πως τα τελευταία χρόνια υπάρχουν φωτεινά παραδείγματα σχολικών μονάδων που ασχολούνται ενεργά με την περιβαλλοντική εκπαίδευση σε πολλά επίπεδα και αυτό μας γεμίζει ελπίδες για ένα καλύτερο, πιο… πράσινο αύριο.
Αυτήν την 5η Ιουνίου μην αρκεστείτε σε τοπικές εκδηλώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά ξεκινήστε ένα ατομικό ή οικογενειακό πρότζεκτ με απώτερο στόχο το να έρθετε πιο κοντά στη φύση. Βάλτε στόχο του χρόνου τέτοια εποχή να έχετε δημιουργήσει το δικό σας κηπάκι, να έχετε σπαταλήσει λιγότερο νερό, να έχετε χρησιμοποιήσει λιγότερο το αυτοκίνητό σας, ή ό,τι άλλο μπορείτε να σκεφτείτε! Η χαρά και η ικανοποίηση που θα νιώσετε πετυχαίνοντάς το θα σας δικαιώσει!
Ειρήνη Μαρκιανού
Πηγές:
http://www.cnn.gr/news/perivallon/story/83360/pagkosmia-hmera-perivallontos-as-kanoyme-ton-kosmo-mas-kalytero
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%B2%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7
