Οι πανελλήνιες έφτασαν και φέτος στο τέλος τους και μικροί μεγάλοι αγωνιούν για τα αποτελέσματα. Κάποιοι θα χαρούν κι άλλοι όχι. Όλη τη χρονιά μαθητές που ήθελαν να πετύχουν τους στόχους και τις φιλοδοξίες τους, δούλεψαν σκληρά, έκαναν πολλά φροντιστήρια και ελπίζουν οι κόποι τους να ανταμειφθούν.
Όλοι θυμούνται τις πανελλήνιες εξετάσεις ως έναν κακό εφιάλτη που τους γεμίζει άγχος και αποστροφή. Μια καρδιά που χτυπάει τόσο δυνατά έτοιμη να σπάσει, ιδρωμένες παλάμες, το αίσθημα του «τα ξέχασα όλα», τρέμουλο… Όλοι λένε κι όλοι ακούνε πως ο βάρβαρος αυτός θεσμός πρόκειται να καταργηθεί… όμως ,συμφέρει κανέναν αυτό;
Η επιτυχία ενός εφήβου στις πανελλήνιες αποτελεί σημαντικό σταθμό στη ζωή του και τον σημαδεύει για πάντα. Οι μαθητές καλούνται να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να πετύχουν και επί το πλείστον ετοιμάζονται να επωμιστούν τις προσδοκίες γονιών, εκπαιδευτικών και φίλων.
Ο μαθητής, μπαίνει στη διαδικασία να παραμελήσει την οποιαδήποτε δραστηριότητα που τον γέμιζε χαρά και μελετά με τις ώρες μαθαίνοντας «παπαγαλία» χιλιάδες πληροφορίες που του φαίνονται ακατανόητες κι ανούσιες. Δεν μελετά επειδή αγαπά τη γνώση -αυτή κάθε αυτή- και θέλει να καλλιεργηθεί πνευματικά, αλλά για να πετύχει σε πανελλήνιο επίπεδο.
Το σχολείο, επιπλέον, καλλιεργεί τη βαθμοθηρία, στα πλαίσια αυτής της προετοιμασίας, ένα φαινόμενο που στιγματίζει τους μαθητές οι οποίοι επιδιώκουν ως αυτοσκοπό να πάρουν όσο το δυνατόν ψηλότερους βαθμούς στα μαθήματα, ώστε να είναι ανταγωνιστικοί και καλύτεροι από τους υπόλοιπους. Ξεχωρίζονται οι «καλοί» αυτοί που θα πετύχουν, από τους «άλλους» και τοποθετούνται ταμπέλες.
Ο θεσμός αυτός, επίσης, μπορεί να χαρακτηριστεί και άδικος, μιας και δώδεκα χρόνια φοίτησης διαγράφονται μέσα σε μία στιγμή. Πόσοι άριστοι μαθητές δεν κατάφεραν να εισαχθούν στην σχολή που επιθυμούσαν, εξαιτίας παραγόντων όπως το άγχος, η στενοχώρια, η αμφιβολία ή ο φόβος;
Η αποτυχία αυτή κοστίζει πολύ. Αν αναλογιστούμε ότι ένας μαθητής έκανε φροντιστήρια έναν ολόκληρο χρόνο για να προετοιμαστεί, τα χρήματα που δαπανηθήκαν είναι πολλά για μια μέση οικογένεια. Οι γονείς θυσιάζουν μεγάλα ποσά για να μπορέσουν να δουν τα παιδιά τους να ασκούν ένα καλό επάγγελμα κι αν αυτά αποτύχουν γεμίζονται με τύψεις κι ενοχές.
Οι μαθητές -τώρα-, των οποίων οι γονείς δεν μπορούν να καταβάλουν τόσα χρήματα για φροντιστήρια, δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν και είναι σχεδόν βέβαιη η αποτυχία τους –με ελάχιστες εξαιρέσεις- . Τα θέματα είναι εξαιρετικά δύσκολα και στα περισσότερα σχολεία της χώρας δεν γίνεται η απαραίτητη προετοιμασία που θα έπρεπε. Έτσι οξύνονται ταυτόχρονα και οι κοινωνικές ανισότητες.
Όλα φαντάζουν μια καλοστημένη επιχείρηση. Φροντιστήρια, εκδοτικοί οίκοι, πολιτικά συμφέροντα… οι μαθητές παρομοιάζονται με πρόβατα που οδεύουν για σφαγή. Αξίζει όμως τελικά όλο αυτό το άγχος, οι κόποι και οι θυσίες, από τη στιγμή που είναι γνωστή η υψηλή ανεργία και η οικονομική δυσπραγία; Οι περισσότεροι νέοι με πτυχίο, καταλήγουν μετανάστες στο εξωτερικό για να αναζητήσουν μια καλύτερη τύχη ή εργαζόμενοι σε καφετέριες και πολυκαταστήματα.
Κατά τη γνώμη μου, δεν θα έπρεπε να δίνεται τόσο μεγάλη βαρύτητα, γιατί αφενός τα παιδιά μπαίνουν σε μια διαδικασία πρόωρης ενηλικίωσης, αφετέρου μόλις στα 15 τους χρόνια πρέπει να διαλέξουν το επάγγελμα που θα ασκήσουν για τα επόμενα 50 χρόνια της ζωής τους. Τέλος, βιώνουν μια σοκαριστική εμπειρία που δεν φέρνει σε όλους χαρά και ανακούφιση. Όλη σου η ζωή κρίνεται από τέσσερα ή πέντε μαθήματα. Δεν είναι πράγματι ψυχοφθόρο;
Αναστασία, 17 ετών
