Και ξαφνικά έρχεται η στιγμή που ο μικρός ανθρωπάκος πρέπει να πάει στον παιδικό σταθμό. Είτε είναι δύο είτε τριών είτε τεσσάρων χρονών, πάντα είναι δύσκολο και πάντα χρειάζεται προσαρμογή.
Ναι αγαπητοί μου εκπαιδευτικοί, είτε δημόσιου είτε ιδιωτικού παιδικού σταθμού, προσαρμογή!
Διότι σκεφτείτε το εαυτό σας και την καθημερινή σας ρουτίνα, ξαφνικά σε μία μέρα να αλλάζει λέγοντάς σας πως από σήμερα και στο εξής θα είσαι μαζί με άλλα είκοσι άγνωστα άτομα και δεν θα πρέπει να γκρινιάζεις. Αντιθέτως, θα πρέπει να περνάς ευχάριστα και θα υπακούς σε κανόνες και εντολές.
Παρ’ όλα αυτά κάποιοι έχουν την πεποίθηση πως η προσαρμογή δημιουργεί αναστάτωση στα υπόλοιπα παιδιά με εργαζόμενες μαμάδες, που βλέποντας την άλλη μαμά να είναι από έξω θυμήθηκαν πως η δική τους μαμά τα άφησε και έφυγε. Από μία άποψη έχει βάση και δημιουργεί στην πράξη όντως πρόβλημα. Απλώς δεν φταίνε ούτε οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί ούτε οι μαμάδες που έχουν την δυνατότητα να εφαρμόσουν το σύστημα της ήπιας προσαρμογής.
Γιατί, πριν από αυτό το άρθρο, κάποιοι άλλοι έχουν δουλέψει πάνω στον ψυχισμό του ανθρωπάκου και ανακάλυψαν πως προσαρμόζοντας το κάθε παιδί σταδιακά και σεβόμενοι την κάθε διαφορετική προσωπικότητα τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ευχάριστα. Γιατί το μικρό παιδάκι, που στα μάτια του όλα φαντάζουν μεγάλα και επικίνδυνα δημιουργώντας του φόβο και ανασφάλεια, πρέπει να εμπιστευτεί αγόγγυστα έναν ξένο. Έναν άνθρωπο χωρίς την παρουσία προσώπου-αναφοράς του που είναι η μητέρα του. Σίγουρα το πρόσωπο της μαμάς είναι αναντικατάστατο και κανείς δεν ζητά ο παιδαγωγός να αντικαταστήσει την μαμά. Αλλά η ενσυναίσθηση που θα δείξει στο βρεφάκι ή το νήπιο θα κερδίσει την εμπιστοσύνη του.
Το μοντελο του Βερολίνου, λοιπόν, εξηγεί πως η ήπια και σταδιακή προσαρμογή φέρει θετικά αποτελέσματα και το παιδί αποδέχεται τη νέα πραγματικότητα πιο εύκολα. Εμπιστοσύνη. Μία μικρή λέξη με μεγάλη σημασία που προσκρούει στον τοίχο του εγωιστικού σάβανου που σαν πέπλο τυλίγει τον ενήλικα-ειδήμονα. Όχι, δεν είναι ό,τι καλύτερο να έχεις είκοσι παιδιά να κλαίνε και να πρέπει εσύ και μόνο εσύ να τα παρηγορήσεις.
Το πρόβλημα,όμως, έγκειται στην έλλειψη Κράτους-Πρόνοιας. Μία ολιγόωρη άδεια στην εργαζόμενη μαμά κάθε μέρα για ένα σύντομο χρονικό διάστημα θα έλυνε τα χέρια σε όλους τους εμπλεκόμενους .
Αλλά ξέρω αγαπητέ μου εργοδότη ότι και εσύ έχεις τα δίκια σου. Η κρίση σε έχει γονατίσει και είναι δύσκολο να ανεχτείς κάτι τέτοιο όταν έχεις να αντιμετωπίσεις και τον ανταγωνισμό. Αλλά για σκέψου εάν επρόκειτο για το δικό σου παιδί, θα ήθελες να υποφέρει; Και εδώ έρχεται να κολλήσει η λέξη αλληλεγγύη. Αν ως λαός είχαμε καλλιεργήσει καλύτερα το αίσθημα της αλληλεγγύης θα είχαμε ξεπεράσει πολλούς σκοπέλους στην κοινωνία μας.
Και αφού ολοκληρώθηκε η προσαρμογή, έρχεται η γνωριμία με τον χώρο και τους ανθρώπου που τον απαρτίζουν. Γιατί οι παιδικοί σταθμοί οφείλουν να πληρούν αυστηρούς κανόνες υγιεινής, διότι οι ηλικίες που κινούνται στους παιδικούς σταθμούς είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες και ευάλωτες. Φωτεινοί και χαρούμενοι χώροι προσεγμένοι και να μοσχοβολούν καθαριότητα. Καλά αεριζόμενες αίθουσες, καθαρές τουαλέτες στο ύψος των παιδιών για να μπορούν τα λίγο μεγαλύτερα παιδάκια να αυτοεξυπηρετούνται.
Γενικώς, επειδή αυτός θα είναι ο μικρόκοσμός τους θα πρέπει όλα να είναι στο ύψος τους, για να μπορούν να χειρίζονται πράγματα και καταστάσεις
Από τη λίστα δεν πρέπει να παραλείψουμε την αυλή. Ο ζωτικός χώρος των παιδιών. Το οξυγόνο τους. Ο καθαρός αέρας και ο ήλιος.Το παιχνίδι, που τόσο στερούνται τα μικρά ανθρωπάκια στα διαμερίσματα-κλουβιά, ενώ είναι υψίστης σημασίας για την ψυχοκινητική τους ανάπτυξη αλλά και προστασίας τους από τις ιώσεις. Αυλές με τηρούμενους κανόνες ασφαλείας, πόρτα που κλειδώνει και παιχνίδια για να εκτονώνεται η παιδική φαντασία.
Και ερχόμαστε στον σπουδαίο ρόλο που διαδραματίζει ο παιδαγωγός. Καταρχάς, όσα πτυχία και να έχει κάποιος όσα MBA, όσες ημερίδες και σεμινάρια να έχει παρακολουθήσει, εάν δεν έχει αγάπη για τα παιδιά, είναι μάταιος κόπος. Οι ταμπέλες και οι χαρακτηρισμοί δεν βοηθούν σίγουρα το παιδί ένα άγνωστο περιβάλλον. Επίσης, ο παιδαγωγός πρέπει να έχει άστρο. Άστρο δημιουργικότητας και φαντασίας. Γιατί, όσα παραμύθια και αν ακούσουν τίποτα δεν κερδίζει περισσότερο τα παιδιά όσο ένα διαδραστικό παιχνίδι που εξιτάρει την φαντασία τους.
Δημιουργικότητα,λοιπόν, και αγάπη. Δύο βασικοί άξονες που μπορούν να ανακουφίσουν την παιδική ψυχούλα από την απομάκρυνση που βιώνουν από το πρόσωπο αναφοράς τους. Τη μαμά τους.
Μέσα σε όλα τα άλλα ακούγονται ξαφνικά και οι λέξεις σκεφτούλης, καρεκλάκι σκέψης, όλα καλά κουκουλωμένα με καθωσπρεπισμό για την ίδια λέξη: Τιμωρία. Πώς μπορείς να βάλεις ένα δίχρονο να σκεφτεί τί έκανε, όταν αυτό δεν έχει αναπτύξει το τμήμα του εγκεφάλου και είναι ανώριμο ηλικιακά να διαχειριστεί τέτοιες καταστάσεις.Και αν νομίζετε πως οι τιμωρίες πιάνουν τόπο τότε απατάστε οικτρά, αφού από φόβο και μόνο υπακούν. Έτσι, δημιουργούμε παιδιά χωρίς δική τους επιλογή πειθήνια όργανα στις δικές μας εγωιστικές απαιτήσεις.
Η μίμηση θα βοηθούσε περισσότερο κάνοντας την αρχή οι γονείς στο σπίτι αλλά και στη συνέχεια από τους ίδιους τους παιδαγωγούς σε κάθε παιδικό σταθμό.
Μην ξεχνάτε πώς οι μεγάλοι είμαστε υπεύθυνοι για τα κακώς κείμενα της κοινωνίας μας που αιμορραγεί από ψυχικά μη ισορροπημένους ανθρώπους που δεν μπορούν να συνάψουν ανθρώπινες σκέψεις. Εσείς, αυτό το μέλλον θέλετε να πλάσετε στα παιδιά σας;
Μαρία Κουκουγιάννη
