Ο Δημήτρης Παπαδόπουλος είναι ένας πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας με το ιστορικό του μυθιστόρημα “Οι Γιοι της Επαγγελίας” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πηγή. Το μυθιστόρημά του έχει κερδίσει ήδη τους αναγνώστες, ειδικά τους λάτρεις της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας, και συγκαταλέγεται στα ευπώλητα σε αρκετά βιβλιοπωλεία της Θεσσαλονίκης.
Ο Δημήτρης Παπαδόπουλος με το μυθιστόρημά του οι «Γιοι της Επαγγελίας» συγκεντρώνει όλες τις αρετές της σύνθεσης ενός ιστορικού μυθιστορήματος τόσο από την πλευρά της ιστορίας όσο και από την πλευρά του μυθιστορήματος, της λογοτεχνίας. Το μυθιστόρημα αναπαριστά τον αρχαίο κόσμο του 1ου αιώνα π.Χ., τον κόσμο της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας. Μια εποχή που η Ρώμη, από μία μικρή πόλη της κεντρικής Ιταλίας έχει μετασχηματιστεί σε κοσμοκράτειρα.
Μυστικές στοές, συνωμοσίες και μηχανορραφίες, άνθρωποι του υποκόσμου και βασιλείς, γυναίκες με δύναμη και γυναίκες του δρόμου, στυγεροί δολοφόνοι και μύστες που υπηρετούν υψηλά ιδανικά, αθώοι που γίνονται ένοχοι και ένοχοι που στη συνείδησή τους νιώθουν αθώοι: όλα αυτά αποτελούν ζωτικά στοιχεία της πλοκής του ιστορικού μυθιστορήματος.
Χαρακτηριστικό της εποχής αυτής είναι η περιπλάνηση του ατόμου στο χώρο κάτι που οφείλεται και στην πολιτική σταθερότητα που εξασφάλιζε ο Ρωμαϊκός Αετός. Μια εποχή που τα ταξίδια και οι μετακινήσεις έχουν γίνει ασφαλέστερες και που οι άνθρωποι επιλέγουν να ταξιδεύουν αναζητώντας την τύχη τους σε κάθε γωνιά.
Αυτή την περιπλάνηση του ατόμου μας την ξεδιπλώνει ο Δημήτρης στο μυθιστόρημά του. Μια εποχή ρευστότητας που οι άνθρωποι πλέον έχουν απωλέσει τη βεβαιότητα και τη σταθερότητα που τους προσέφερε πιο πριν η πόλη-κράτος. Μέσα σ’ αυτή τη ρευστή περιρρέουσα πολιτιστική ατμόσφαιρα ο άνθρωπος της εποχής, βιώνοντας ένα περιβάλλον πρώιμης παγκοσμιοποίησης, αναζητεί καταφύγιο και ασφάλεια σε νέες θρησκευτικές δοξασίες, σε μυστικιστικές σέχτες και μυστηριακές θρησκείες, αλλά και σε μυστικές οργανώσεις. Η σταθερά του πλέον δεν είναι η πόλη-κράτος αλλά μία «αδελφότητα» (ή μια μυστηριακή λατρεία και θρησκεία) όπου εντασσόμενος σ’ αυτήν θεωρεί ότι υπηρετεί ένα υψηλότερο σκοπό στη ζωή του.
Ένα ακόμη χαρακτηριστικό της εποχής είναι η όσμωση των πολιτισμών. Με κύριο όργανο έκφρασης την ελληνική γλώσσα η ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα χαρακτηρίζεται από την έντονη αλληλεπίδραση στο πεδίο του πολιτισμού, των τεχνών, των γραμμάτων των ιδεών. Οι ιδέες της ελληνικής κλασικής αρχαιότητας συναντούν την Ανατολή. Διαφορετικές πολιτισμικές παραδόσεις συνδέονται και συγχέονται από τον πλάνητα άνθρωπο της εποχής.
Ο συγγραφέας έτσι μυεί τους αναγνώστες στις μυστικές στοές της αρχαιότητας, στους συνωμοτικούς κύκλους, σε απόκρυφες οργανώσεις των οποίων οι πολιτικές σκοπιμότητες και οι πολιτικοστρατιωτικοί τους στόχοι είναι συγκεχυμένοι με τις θρησκευτικές τους δοξασίες και πεποιθήσεις.
Μέσα στο πνεύμα της εποχής, μέσα σ’ αυτές τις οργανώσεις τα όρια της ηθικής πλέον γίνονται δυσδιάκριτα : η δολοφονία ενός ανθρώπου μπορεί να θεωρηθεί ύψιστη αρετή αν αυτό επιβάλει η πολιτική σκοπιμότητα ή επίτευξη ενός στόχου, έστω κι αν ο δολοφονημένος μπορεί να είναι ένας άτυχος ή ένα αθώο θύμα. Διπλοί κατάσκοποι, δουλόφρονες δολοφόνοι, αδίστακτοι κακοποιοί ή και αφελείς ονειροπόλοι περιπλέκουν τη μοίρα τους, τις τύχες τους, τη ζωή τους και το θάνατό τους στους Γιους της Επαγγελίας.
Αποτυπώνεται με τον πιο εναργή τρόπο το στίγμα της εποχής, μιας εποχής που χαρακτηρίζεται από μία αντίφαση : μέσα στην πολιτική σταθερότητα που εγκαθιδρύει η Ρώμη κυριαρχεί η ρευστότητα και η αβεβαιότητα στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων.
Η εμβάθυνση στην ιστορία που κατόρθωσε και πέτυχε ο Δημήτρης με τους “Γιους της Επαγγελίας” είναι πιο χαρακτηριστική ίσως στον τρόπο που αναπαριστά την καθημερινή ζωή των ανθρώπων της εποχής : πώς και τι έτρωγαν; Τι φορούσαν; Τι καθημερινές συνήθειες είχαν; Πως εξέφραζαν τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους; Στους “Γιους της Επαγγελίας” βρίσκουμε λεπτομερείς πληροφορίες για την κουζίνα της εποχής, για τη διακόσμηση των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, για τα φάρμακα και τα βότανα που χρησιμοποιούσαν, για τα όπλα με τα οποία φόνευαν τους εχθρούς τους.
Βρίσκουμε επίσης εντυπωσιακά λεπτομερείς πληροφορίες για μια κατηγορία ανθρώπων που συνήθως δεν συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον της ιστορικής έρευνας. Για τους ανθρώπους του περιθωρίου, τους ανθρώπους του υποκόσμου, τις πόρνες, τους μαχαιροβγάλτες, τους κοινούς κακοποιούς, τους μοχθηρούς εγκληματίες, τους εθισμένους σε τοξικές ουσίες αλλά και για τους ναρκέμπορους της εποχής. Ο κόσμος μας, δυστυχώς, δεν ήταν ποτέ αγγελικά πλασμένος και ο Δημήτρης Παπαδόπουλος στο μυθιστόρημά του μας τον παρουσιάζει έτσι όπως είναι : σκοτεινός, βρώμικος, δολοπλόκος, ανίερος, σκληρός, άγριος και ανήθικος.
Αξιοσημείωτη είναι και η περιγραφική δεινότητα του Δημήτρη. Σ’ αυτήν την περίπτωση η Λογοτεχνία δένει αρμονικά με την Ιστορία.
Χαρακτηριστικό γνώρισμα των ανθρώπων της αρχαιότητας είναι η πίστη τους στην αστρολογία : τα ξεκάθαρα όρια μεταξύ της αστρονομίας και της αστρολογίας, μεταξύ της επιστήμης και της ψευδοεπιστήμης που χαρακτηρίζουν τη σύγχρονη εποχή, σε καμιά περίπτωση δεν υπήρχαν στον αρχαίο κόσμο. Εκεί η αστρολογία και η αστρονομία είναι ένα και το αυτό. Ο σοφός της αρχαιότητας (αλλά και κατοπινών εποχών) είναι και ένας καταρτισμένος αστρολόγος. Στα άστρα οι Θεοί αποκαλύπτουν το μέλλον και ένας που γνωρίζει και κατανοεί τα άστρα είναι και ένας που ξέρει το μέλλον! Τα άστρα στον Ουρανό έτσι μπορούν να γίνουν η σταθερά που δεν έχουν οι άνθρωποι στη Γη. Άμεσα συνυφασμένη με την αστρολογία για τους ανθρώπους του αρχαίου κόσμου είναι και η μυθολογία –που για τους αρχαίους δεν ήταν ακριβώς «μυθολογία» αλλά γεγονότα μεταξύ της ιστορίας (όπως αυτοί την αντιλαμβάνονταν) και θρησκευτικής πίστης. Και σ’ αυτό το σημείο ο Δημήτρης μας δείχνει τη βαθιά του γνώση για τον αρχαίο κόσμο.
Η εποχή που ξαναζωντανεύει ο Δημήτρης Παπαδόπουλος είναι και μία εποχή κατά την οποία η ιατρική επιστήμη είχε σημειώσει ξεχωριστά άλματα. Μέρος αυτών των επιτευγμάτων τα βρίσκουμε μέσα στους Γιους της Επαγγελίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η τραυματιολογία, που είναι τόσο απαραίτητη για τους Ρωμαίους λεγεωνάριους, για τους μονομάχους, για τους μαχαιροβγάλτες και για τους δολοφόνους των μυστικών στοών.
Ο Δημήτρης δεν ξεδιπλώνει μόνο τον καθημερινό βίο των ανθρώπων. Εντάσσει τη ζωή των ηρώων του μυθιστορήματος στα «μεγάλα» γεγονότα της Ιστορίας. Διαβάζοντας τις σελίδες του μυθιστορήματος μαθαίνουμε και για τις πολιτικές εξελίξεις, τις στρατιωτικές ενέργειες, τους πολέμους και τις συγκρούσεις που σημάδεψαν τον αρχαίο κόσμο και άλλαξαν τον ρου της Ιστορίας. Οι ήρωες του μυθιστορήματος είτε οι ίδιοι καθορίζουν τις εξελίξεις αυτές ως πρωταγωνιστές είτε ως ενεργούμενα των ισχυρών προσώπων συμμετέχουν περισσότερο ή λιγότερο στον καθορισμό των εξελίξεων. Σε κάθε περίπτωση για τον φιλομαθή και φιλίστορα αναγνώστη ανοίγεται διάπλατα ο ιστορικός ορίζοντας της ελληννορωμαϊκής αρχαιότητας. Η καταστροφή των Αθηνών από τον Ρωμαίο στρατηγό Σύλλα και η λεηλασία του Μαντείου των Δελφών, οι αστοχίες του Αντωνίου και ο έρωτάς του για την Κλεοπάτρα, οι συνωμοσίες στην αυλή των Πτολεμαίων, η αποτελεσματικότητα της ρωμαϊκής διοίκησης είναι μερικά από τα ιστορικά στιγμιότυπα που βρίσκει ο αναγνώστης με ιστορική ακρίβεια σε ένα έργο κυρίως λογοτεχνικό.
Διαβάζοντας τους Γιους της Επαγγελίας ο αναγνώστης εκτός από την αισθητική απόλαυση που του προσφέρει η λογοτεχνική δεξιότητα του συγγραφέα, γνωρίζει σε βάθος και σε πλάτος τον κόσμο της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας. Μιας εποχής που πολλοί ιστορικοί την προσομοιάζουν με τη δική μας, μιας εποχής πρώιμης παγκοσμιοποίησης, μιας εποχής όπου ο ελληνισμός είναι Οικουμενικός και η Οικουμένη σχεδόν ταυτίζεται με τη ρωμαϊκή εξουσία. Μια εποχή, που όπως και η δική μας, οι πολιτισμοί συναντώνται και αλληλεπιδρούν όχι μόνο στις Τέχνες και στα Γράμματα, αλλά και στον καθημερινό βίο των ανθρώπων. Μια εποχή, όπως και κάθε εποχή, που βρίθει συνωμοσιών, δολοπλοκιών μηχανορραφιών και συγκρούσεων πολιτικών, στρατιωτικών. Μια εποχή που οι καθημερινές αγωνίες των ανθρώπων, οι έγνοιες τους, οι δυστυχίες αλλά και οι προσδοκίες για ένα καλύτερο μέλλον βρίσκουν διέξοδο στον έρωτα, στην αγάπη, στις ανθρώπινες σχέσεις αλλά και στη θρησκεία και στην πίστη έλευσης ενός Μεσσία. Οι Γιοι της Επαγγελίας μας μιλούν γα την έλευση ενός Μεσσία, όπως ίσως και κάθε εποχή…
