Είναι αδιαμφισβήτητο, πως κάθε χώρα ανά τον κόσμο διαθέτει μια πλούσια πολιτισμική παράδοση, αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία, ιστορία και έθιμα και γενικότερα μια ιδιαίτερη και μοναδική κουλτούρα. Αυτό που οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε, είναι η αξία όλων αυτών των πολιτιστικών στοιχείων που εκπέμπουν στη συχνότητα του παρελθόντος. Μας καλούν να ταξιδέψουμε στο χρόνο και να ανακαλύψουμε, από πού προήλθε ο σύγχρονος κόσμος. Ακόμα και αν εμείς τα θεωρούμε άσημα και τα περιφρονούμε ως πεπερασμένα, βαρετά και ανούσια.
Συχνά διατυπώνεται η άποψη ότι ο σύγχρονος άνθρωπος είναι ανιστόρητος, αγνοεί τις ρίζες του και δεν κατανοεί τη σημασία που κρύβεται πίσω από ένα μνημείο. Και όλα αυτά ξεκινούν με βεβαιότητα από την παιδεία. Πόσο συχνά πετάξαμε ένα βιβλίο ιστορίας επειδή νιώσαμε αγανάκτηση μπροστά στο δύσκολο έργο της αποστήθισης του, που μας επιβάλλει το υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα;
Πόσες φορές επισκεφτήκαμε ένα μουσείο με το σχολείο ή έναν αρχαιολογικό χώρο, περιμένοντας ανυπόμονα να ολοκληρωθεί η ξενάγηση; Διότι μια εκδρομή για να είναι αρεστή δεν πρέπει να είναι εκπαιδευτική;! Πόσοι είναι αυτοί που πραγματικά γνωρίζουν την αξία ενός μνημείου ή αρχαιολογικού χώρου στο παρελθόν και έχουν κατανοήσει ότι αυτό αποτελεί κομμάτι του εαυτού τους;
Οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα είναι προφανείς. Η ελλιπής επαφή με την ιστορία ολόκληρου του κόσμου απομάκρυνε τον άνθρωπο από τις ρίζες, που οδήγησαν στην άνθηση των σύγχρονων «λουλουδιών». Κύρια αιτία για τα τρωτά αυτά σημεία της εκπαίδευσης που παρέχεται είναι το εξετασιοκεντρικό της σύστημα.
Τι σημαίνει η λέξη «Ιστορία» για έναν σημερινό μαθητή; Σίγουρα η λέξη αυτή δε δηλώνει την επαφή με τον πολιτισμό και τα μνημεία. Δε φανερώνει ένα μάθημα με οπτικοακουστικά μέσα που γίνεται εκτός τάξης και περιλαμβάνει ερευνητικές εργασίες ή εκδρομές σε μουσεία εσωτερικού και εξωτερικού. Αυτό που με βεβαιότητα η ιστορία πρεσβεύει είναι ένας προσωπικός γολγοθάς για κάθε μαθητή που καλείται να την αποστηθίσει. Να μάθει απέξω την πάσα λεπτομέρεια και τελικά σε μια πιθανή ερώτηση να μην ξέρει να απαντήσει.
Όλα αυτά υποδηλώνουν την απουσία βιωματικής διδασκαλίας του μαθήματος που θα το κάνει αξέχαστο και θα χαραχτεί στη μνήμη του μαθητή. Μια ιστορία στην οποία ο μαθητής θα είναι πρωταγωνιστής. Θα νιώθει αθλητής στο χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας, Αθηναίος πολίτης στην Αρχαία Αγορά, “καθολικός” άνθρωπος της Αναγέννησης στην «Capella Sistina» στη Ρώμη και στοχαστής του Διαφωτισμού καθώς επισκέπτεται ή διαβάζει για το Παρίσι.
Έτσι ενσαρκώνοντας αυτούς τους ρόλους, παρατηρώντας αυτό που εκτίθεται μπροστά του και καταφεύγοντας στο μακρινό παρελθόν, θα δει ξαφνικά τις σελίδες ενός βαρετού βιβλίου να αλλάζουν χρώμα. Δε θα είναι πλέον ακατανόητα τα όσα θα αναγράφονται εκεί. Ένα παράθεμα ή μια έντυπη εικόνα δε θα αποτελούν μονάχα «πιάσιμο» χώρου στο βιβλίο και προπάντων η ΙΣΤΟΡΙΑ δε θα θεωρείται το παλιρροϊκό κύμα που ετοιμάζεται να καταστρέψει τον μέσο όρο, το Σαββατοκύριακο ή την ψυχολογία του μαθητή ανάλογα με την περίπτωση.
Οι αλλαγές αυτές στο μάθημα της ιστορίας θα μας φέρουν κοντά με τα μνημεία, τους αρχαιολογικούς χώρους και τις ρίζες όλων των λαών. Γνωρίζοντας τον πολιτισμό μας θα θαυμάσουμε και τον πολιτισμό των άλλων, θα σεβαστούμε τα δικά τους μνημεία και δε θα χρησιμοποιούμε αυτές τις κοιτίδες του παρελθόντος αποκλειστικά για τουριστικά προϊόντα που συναγωνίζονται μεταξύ τους για το ποιο θα κερδίσει τους καταναλωτές. Ας σκεφτούμε όλοι μας πως κάποτε αυτός ο χώρος ήταν πεδίο καθημερινής δραστηριότητας ή πως ένα μνημείο δεν συνδέεται μόνο με τα φλας της φωτογραφικής.
Πρόκειται για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά που μπορούμε να εξερευνήσουμε μέσα από την παγκόσμια ιστορία. Είναι ωφέλιμο να σεβαστούμε τις διαφορετικές πολιτιστικές ταυτότητες και να αποδεχτούμε τον «άλλο» και το διαφορετικό.
Άλλωστε, «ο λαός που δεν γνωρίζει την ιστορία του, είναι καταδικασμένος να την ξαναζήσει» , σύμφωνα με τον Cars.
Νίκη, 18 ετών.
