Ο Ελληνικός Κινηματογράφος έζησε χρυσές εποχές. Η αίγλη του γοήτευε και γοητεύει γενιές και γενιές Ελλήνων. Αποτελούταν από ένα πραγματικό “Star System”. Όμως τίποτα δε θα ήταν το ίδιο, αν πίσω από τις κάμερες δεν ήτανε οι ίδιοι άνθρωποι. Τα μεγαθήρια του Κινηματογράφου. Οι ευρηματικοί σκηνοθέτες και σεναριογράφοι. Οι εμβληματικές αυτές φιγούρες, όπως ο Δαλιανίδης, ο Σακελλάριος, ο Κακογιάννης και τόσοι άλλοι.
Μια ολόκληρη εποχή, που άφησε το δικό της-ανεξίτηλο- στίγμα στην ελληνική κουλτούρα, δε θα ήταν η ίδια αν δεν υπήρχαν οι άνθρωποι αυτοί. Η δική τους καλλιτεχνική ματιά, η πένα και ορισμένες φορές ο συνδυασμός αυτών, “έχτισε” το ελληνικό “Star System” της εποχής. Έπλασε ηθοποιούς. Απογείωσε καριέρες. Μάγεψε, συγκίνησε, ταξίδεψε και διασκέδασε το κοινό. Το ταλέντο τους, ήτανε σίγουρα ένας από τους λόγους, που οι ελληνικές ταινίες του τότε, είναι “αθάνατες”.
Άλλωστε, όπως είχε πει και ο Δαλιανίδης: «Ο ελληνικός Κινηματογράφος, θα επιβιώσει. Διότι, οι γενιές παρέρχονται και οι ελληνικές ταινίες, μένουν!»
Γιάννης Δαλιανίδης
Ο «Γιάννης Νταλ» ξεκίνησε την καριέρα του, ως χορευτής και χορογράφος.
Η σκηνοθετική του πορεία παρ’ όλα αυτά, άρχισε το 1959 με την ταινία «Η Μουσίτσα», ενώ την ίδια χρονιά σκηνοθέτησε επίσης το «Λαός και Κολωνάκι».
Πολύ σύντομα ο δρόμος του διαστραυρώθηκε με εκείνον του Φίνου. Δύο ονόματα με βίους παράλληλους στον κινηματογράφο. Από κοινού, πρωτοπόρησαν τρομερά για την εποχή τους. Ο Φίνος φρόντιζε να παρέχει την πάντα στον Δαλιανίδη και εκείνος «τολμούσε». Το 1963 σύστησαν στο Ελληνικό κοινό το μιούζικαλ με την ταινία «Μερικοί το προτιμούν κρύο». Από εκείνη τη στιγμή και μετά ακολούθησαν πολλά επιτυχημένα μιούζικαλ. Σε γενικές γραμμές, παρουσίασαν κοινωνικά δράματα, γυμνό, ρεαλισμό, περιεχόμενο πολύ πιο μπροστά από την εποχή τους.
Ταινίες του, όπως ο «Κατήφορος», που εμπεριείχε τολμηρό γυμνό για την εποχή, σπάσανε ταμπού της εποχής. Με τις «Θαλασσιές Χάντρες» ο Δαλιανίδης, έφτασε μέχρι τις Κάννες. Ο «Μετρ του Μιούζικαλ», όπως πολλοί τον αποκαλούσαν, έφερε τον χορό και το τραγούδι, στη μεγάλη οθόνη. Εκείνος τα αποκαλούσε «Μουσικές Κωμωδίες».
Μεγάλοι πρωταγωνιστές της εποχής, λόγου χάριν η Μάρθα Καραγιάννη, είχαν κάποτε δηλώσει: «Πίσω από τις ταινίες του Δαλιανίδη, κρύβονται δάκρυα και αίμα». Ο ίδιος, αποδεχόταν τις δηλώσεις αυτές και απαντούσε: «Ενδιαφερόμουν πολύ για τους συνεργάτες μου. Τους ένιωθα δικούς μου ανθρώπους. Αυτό μου έδινε το θάρρος, να γίνομαι καταπιεστικός»
Ήτανε ένας σκηνοθέτης, που δε στηρίχθηκε στους “σταρς”, τους δημιουργούσε! Υπήρξε μέντορας πολλών ηθοποιών. Απ’ αρχή, για μεγάλες καριέρες. Δεν παρασύρθηκε ποτέ από την επιτυχία, τα φώτα, τη λάμψη.
Στην ερώτηση, αν θα αντέξει ο ελληνικός κινηματογράφος, απαντούσε: «Οι γενιές παρέρχονται και ο ελληνικός ταινίες μένουν!»
«ΠΑντα ο κΟσμος θα θΕλει να δει την ιστορΙα ενΟς, που αγΑπησε μια», συνΗθιζε να λΕει.
Ελάχιστες μόνο από τις ταινίες που δημιούργησε (σ.σ. ήτανε περισσότερες από 70):
«Ζητείται Ψεύτης»
«Μερικοί το προτιμούν κρύο»
«Κάτι να καίει»
«Η χαρτοπαίχτρα»
«Κορίτσια για φίλημα»
«Μια κυρία στα μπουζούκια»
«Ένας ιππότης για τη Βασούλα»
«Ο γόης»
«Μια Ελληνίδα στο χαρέμι»
«Καμικάζι αγάπη μου» και πολλές πολλές άλλες.
Ένας πολυπράγμων άνθρωπος όμως, όπως ο Δαλιανίδης, δε θα μπορούσε να μείνει εκτός τηλεόρασης, όταν εκείνη άρχισε να κατακτά έδαφος. Μερικές από τις πολύ επιτυχημένες του δουλειές στη μικρή οθόνη ήταν:
- «Οδός Ανθέων»
- «Το ρετιρέ»
- «Οι μικρομεσαίοι»
- «Στραβά και ανάποδα»
- «Αραχτοί και λάιτ»
Ο Γιάννης Δαλιανίδης, έφυγε από την ζωή στις 16 Οκτωβρίου του 2010.
Αλέκος Σακελλάριος
Ο Αλέκος Σακελλάριος ήτανε και θα είναι για πάντα, μια από τις πιο εμβληματικές φιγούρες που πέρασαν από την ελληνικά καλλιτεχνικά δρώμενα. Το καλόκαρδο βλέμμα του και το ζεστό του χαμόγελο κέρδιζε τους γύρω του. «Αγράμματος» κινηματογραφικά, όπως και ο ίδιος είχε δηλώσει, κέρδισε άξια με το έμφυτο ταλέντο του μια θέση στο Πάνθεον του Ελληνικού Κινηματογράφου.
Ο Σακελλάριος σπούδασε Νομικά και εργάστηκε κατά καιρούς ως ρεπόρτερ για τον «Εθνικό Κήρυξ», την «Καθημερινή», την «Απογευματινή» και αρκετές άλλες εφημερίδες. Η πένα του Δημοσιογράφου δε σταμάτησε να τον συντροφεύει ποτέ, παρά το γεγονός πως η Τέχνη τον κέρδισε στην πορεία. Εξάλλου τα νούμερα δεν λένε ποτέ ψέμματα.Έγραψε 185 περίπου θεατρικά έργα και σχεδόν 1500 τραγούδια.
«Απο μικρος σχεδιαζα και παρουσιαζα τις δικες μου θεατρικες παραστασεις»
Ως αυτοδίδακτος, ξεκινά το ταξίδι του στην σκηνοθεσία με την ταινία «Παπούτσι από τον τόπο σου». Στα πρώτα του βήματα, μετέφερε τα θεατρικά του έργα στην μεγάλη οθόνη. Ελάχιστα μόνο από αυτά ήτανε: «Οι Γερμανοί ξανάρχονται», «Πολυτεχνίτης και ερημοσπίτης», «Δεσποινίς ετών 39», «Ο φίλος μου ο Λευτεράκης», «Ο Ηλίας του 16ου».
Οι ταινίες που γύρισε ήτανε συνολικά 70. Αυτό που τον καθοδηγούσε, ήτανε οι αισθήσεις του, το έμφυτο του ταλέντο. Η αντίληψη του. Έτσι κατάφερε να “κερδίσει” την Κινηματογραφική “αγραμματοσύνη” του. Γιατί όπως και ο ίδιος είχε παραδεχθεί, δεν είχε ιδέα από Κινηματογράφο. Δεν ήξερε καν τα μεγέθη των πλάνων.
Αισθηματικές κωμωδίες, κοινωνικές σάτιρες, κωμωδίες χαρακτήρων, ήταν μόνο μερικά από τα είδη που ασχολήθηκε. Εκεί όμως που έλαβε τον τίτλο του «Μετρ» ήτανε οι θεατρικές κωμωδίες. Ο συνδυασμός άλλωστε, της συγγραφής και της σκηνοθεσίας είναι ακαταμάχητος. Αυτό το ταλέντο, σου ανοίγει πλήρως τον δρόμο, ώστε να μεταφέρεις κυριολεκτικά αυτό ακριβώς που έχεις ονειρευτεί, στην οθόνη.
Άλλες ταινίες οι οποίες γυρίστηκαν από τον Αλέκο Σακελλάριο είναι: «Λατέρνα, Φτώχεια και Φιλότημο», «Η καφετζού», «Η θεία από το Σικάγο», «Χτυποκάρδια στο θρανίο», «Η κόμισσα της Κέρκυρας». Ταινίες που σε όποια γενιά και να ανήκεις, αποκλείεται να μην έχεις γελάσει μαζί τους. Οι κωμωδίες του χαρακτηρίζονταν από κέφι, ευφυΐα, εφευρετικότητα και σατιρική διάθεση. Αντανακλούσαν σαν καθρέφτης τα δρώμενα της εποχής, τα προβλήματα, τις συνθήκες.
Κάτι που πολλοί ίσως δεν γνωρίζουν, είναι ότι έχει λάβει μέρος και σε αρκετά από τα έργα του. Ζώντας τα εκ των έσω. Σε ταινίες όπως: «Οι Γερμανοί ξανάρχονται», «Η νύφη το’ σκασε», «Η κόρη μου η σοσιαλίστρια», «Καλώς ήρθε το δολάριο», «Η θεία μου η χίπισσα» κ.α.
Σαν ο ορισμός του «Πολυτεχνίτη» ο Σακελλάριος διέπρεψε και στην συγγραφή τραγουδιών. Μερικά από τα οποία δε πάει ο νους κάποιου, εάν δε το γνωρίζει, ότι τα έχει γράψει εκείνος: «Άστα τα μαλλάκια σου», «Πες μου μια λέξη», «Νιαου-Νιαου βρε γατούλα».
Ο Αλέκος Σακελλάριος συνεργάστηκε με τους περισσότερους σπουδαίους Έλληνες Ηθοποιούς της εποχής. Εάν όχι όλους. Έλαμψε σε πολλά πεδία και αυτό τον κατέστησε Καλλιτέχνη και Πολυπράγμων. Όχι απλά έναν σπουδαίο σκηνοθέτη, συγγραφέα, στιχουργό ή ρεπόρτερ. Αλλά Καλλιτέχνη.
Έφυγε από την ζωή στις 28 Αυγούστου του 1991.
Μιχάλης Κακογιάννης
Ο Μιχάλης Κακογιάννης ήτανε με τη σειρά του και εκείνος ένας ογκόλιθος , ένα σημείο αναφοράς του Ελληνικού Κινηματογράφου. Ξεκίνησε την πορεία του ως ηθοποιός με το ψευδώνυμο «Michael Yannis», στην Αγγλία. Σε σύντομο χρονικό διάστημα πήρε σπουδαίους ρόλους, όπως εκείνος του «Καλιγούλα». Η σκηνοθεσία όμως, τον κατέκτησε. Το 1953 ήρθε στην Ελλάδα και το ’54 έκανε την παρθενική του σκηνοθετική εμφάνιση με την ταινία «Κυριακάτικο ξύπνημα».
Αν και σκηνοθέτησε μόνο 15 ταινίες, κατάφερε να ξεχωρίσει. Τόσο εγχώρια αλλά όσο και στο εξωτερικό. Το ταλέντο του κατάφερε να τον κάνει γνωστό παγκοσμίως, και μαζί με εκείνον και τη χώρα μας. Η ταινίες του «Στέλλα», «Κορίτσι με τα μαύρα», «Αλέξης Ζορμπάς», είναι μόνο κάποιες από τις ταινίες, που προβλήθηκαν και διαγωνίστηκαν στα μεγαλύτερα φεστιβάλ παγκοσμίως αποσπώντας πολλά βραβεία. Ο «Αλέξης Ζορμπάς» μάλιστα, διεκδίκησε 7 βραβεία Όσκαρ και κατέκτησε τα 3 από αυτά!
Μέσα από τις ταινίες του αγάπησε την Ελλάδα, τους Έλληνες και την κουλτούρα της. Την “διαφήμισε” και έπλασε έναν “μύθο” γύρω από το όνομα της.
Συνεργάστηκε με μεγάλους ηθοποιούς και προσωπικότητας όπως η Έλλη Λαμπέτη και η Μελίνα Μερκούρη. Ο ίδιος δήλωνε πως αγαπά τος ηθοποιούς. Δουλεύει για εκείνους αλλά και δια αυτών. Το μεγάλο δώρο του Κινηματογράφου κατά την γνώμη του, είναι η γεωγραφία του ανθρώπινου προσώπου.
Γνώριζε ότι είχε πετύχει, αλλά ο φόβος και το άγχος για την αποτυχία δεν τον άφηνε ποτέ. Ήτανε άλλωστε, όπως είχε εξομολογηθεί, αγχώδης και απαισιόδοξος χαρακτήρας. Δεν έκλεινε ποτέ το τηλέφωνο, γιατί περίμενε πάντα μια κακή είδηση.
«Η επιτυχια και η αποτυχια εχουν να κανουν με τις αρχικες προθεσεις σου και οχι με κατι που θεωρειται κοινα αποδεκτο»
Τη ζωή του την έζησε καλά, άσχετα αν δεν έκανε οικογένεια. Αγάπησε πλάσματα, που με μεγαλύτερη παραφορά αγάπησαν εκείνον. Έσπασε αρκετές φορές τις ερωτικές συμβάσεις, που η τότε ηθική επέβαλε. Αγάπησε πολύ περισσότερο, ωστόσο, τη δουλειά του, είχε πει σε μια συνέντευξη.
«Καπως εγωιστικα και κοιτωντας πισω, μπορω να πω πως οι Ελληνες αγαπουν τις ταινιες μου, γατι μεσα απο αυτες πρωτος εγω αγαπησα την Ελλαδα, τους Ελληνες και την κουλτουρα»
Ο Μιχάλης Κακογιάννης έφυγε από την ζωή στις 25 Ιουλίου του 2011.
Θα χρειαζόμασταν μέρες ολόκληρες, ώστε να γράψουμε για όλους όσους άφησαν το σημάδι τους στην Κινηματογραφική ιστορία της χώρας μας. Επιλέξαμε μονάχα τρεις από αυτούς, όμως είναι τόσοι και τόσοι ακόμα. Οι οποίοι θα μείνουν για πάντα χαραγμένοι στις μνήμες όλων. Προσέφεραν τα μέγιστα στην Τέχνη τους. Ήταν αυτόφωτοι και ταλαντούχοι. Τους ευγνωμονούμε για την προσφορά τους στον Πολιτισμό μας. Τους κρατάμε ζωντανούς, μέσα από τις ταινίες τους.
