Το Wicklow Sudbury School of Ireland είναι το πρώτο και μοναδικό σχολείο εναλλακτικής εκπαίδευσης που έχει ιδρυθεί στην Ιρλανδία. Εμείς βρήκαμε τον Bernard Moran, τον υπεύθυνο του σχολείου και συζητήσαμε μαζί του για τον τρόπο λειτουργίας του σχολείου αλλά και το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας του.
- Πότε ιδρύθηκε το σχολείο; Ποιοι ήταν οι λόγοι που σας οδήγησαν στην ίδρυση του;
Το σχολείο ξεκίνησε με περίπου 11 μαθητές το Σεπτέμβρη του 2016. Ιδρύθηκε από μια ομάδα γονιών, δύο εκ των οποίων, η Sonja Keogh και Ciara Brehony ακόμη ανήκουν στο προσωπικό του σχολείου. Οι ιδρυτές συναντιόντουσαν μια φορά περίπου τη βδομάδα πριν το σχολείο ανοίξει, και υποστηρίζει ότι αυτό ήταν πολύ σημαντικό για την επίτευξη του σχεδίου.
Υπήρχαν πολλοί λόγοι για τη δημιουργία ενός σχολείου σαν το δικό μας. Πρώτον, πολλοί από τους ιδρυτές είχαν δει τα παιδιά τους να δυσκολεύονται στο παραδοσιακό σχολείο. Για μερικούς άλλους, τα μεγαλύτερα τους παιδιά υπέφεραν στο συμβατικό σχολείο και ήθελαν τα μικρότερα τους παιδιά να έχουν μια καλύτερη εμπειρία ζωής. Άλλοι ήθελαν να μετακινήσουν τα παιδιά τους από το τωρινό τους σχολικό περιβάλλον, το οποίο τους έριχνε ψυχολογικά, προτού οι επιπτώσεις του πάνω τους γίνουν μόνιμες.
Για άλλους, το κίνητρο ήταν η αλλαγή της κοινωνίας προς το καλύτερο. Είχαν εξετάσει το εκπαιδευτικό σύστημα, μίλησαν σε πολλούς ανθρώπους, είδαν τις στατιστικές, τα ζητήματα ψυχικής υγείας των νέων, διάβασαν πρόσφατες έρευνες στην επιστήμη της μάθησης, και ήταν ξεκάθαρο ότι το τωρινό σύστημα απείχε πολύ από το ιδανικό. Σε μια ραγδαία εξελισσόμενη κοινωνία με τεράστια προβλήματα που αφορούν το κλίμα, τις οικονομικές ανισότητες, κτλ. , χρειαζόμαστε κάτι καλύτερο ώστε να προετοιμάσουμε τους νέους για το μέλλον, κάτι που θα τους αξίζει περισσότερο.
2.Ποια είναι η βασική φιλοσοφία του σχολείου;
Η βασική φιλοσοφία του σχολείου είναι αυτή της αυτόνομης μάθησης και της δημοκρατικής εκπαίδευσης. Στην ουσία, πιστεύουμε (και η έρευνα το υποστηρίζει) ότι οι άνθρωποι έχουν μια έμφυτη επιθυμία να μάθουν και ότι η μάθηση είναι πολύ πιο αποτελεσματική όταν έχουμε εσωτερικό κίνητρο, παρά όταν κάποιος άλλος μας λέει να μάθουμε κάτι.
Όσον αφορά τη δημοκρατική πλευρά της κατάστασης, φαίνεται πολύ περίεργο που αποκαλούμε τις κοινωνίες μας δημοκρατικές, που περιμένουμε από τους νέους να μεγαλώσουν και να γίνουν ικανοί δημοκρατικοί πολίτες, όταν τους τοποθετούμε σε σχολεία, όπου οι φράσεις «επειδή το λέω εγώ» και «κάνε όπως σου πούνε», είναι οι αποτρεπτικοί παράγοντες που επικαλείται ο δάσκαλος όταν του κάνουν ερωτήσεις οι μαθητές του. Σίγουρα μια δημοκρατική κοινωνία θα έπρεπε να εκπαιδεύει τους πολίτες της στη δημοκρατία, και σίγουρα η καλύτερη μορφή της μάθησης είναι η εξάσκηση. Πιστεύω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι θα συμφωνήσουν ότι τα παραδοσιακά σχολεία δεν είναι κατάλληλα για πολλούς μαθητές, και, τουλάχιστον, θα έπρεπε να υπάρχουν μερικές διαφορετικές επιλογές για εκείνους.
3.Ακολουθείτε κάποιο συγκεκριμένο πρόγραμμα σπουδών;
Δεν υπάρχει προκαθορισμένο πρόγραμμα σπουδών στο σχολείο. Το σχολείο στις πρακτικές του μοιάζει πιο πολύ με κοινότητα παρά με ένα σχολείο όπως το ξέρουμε μέχρι τώρα. Κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να κάνει κάτι. Ούτε μαθήματα είναι υποχρεωτικό να γίνονται. Μερικές φορές τα μαθήματα γίνονται εάν οι μαθητές το θέλουν, έτσι, με αυτή την έννοια, μπορεί κανείς να πει ότι το πρόγραμμα σπουδών οργανώνεται από τους μαθητές.
Πολλές φορές όμως δεν μοιάζει με πρόγραμμα σπουδών. Οι άνθρωποι μαθαίνουν με το να κάνουν δραστηριότητες με τους φίλους τους, όπως το να εξερευνούν τα δικά τους ενδιαφέροντα, με συζητήσεις, ανάγνωση, παιχνίδια, μαθήματα εξ αποστάσεως, εργαστήρια που έχουμε στο σχολείο και άλλες παρόμοιες δράσεις. Η δομημένη και βασισμένη σε ρόλους μάθηση συμβαίνει κάποιες φορές, μα μόνο όταν κάποιος αποφασίζει ότι το θέλει, και ακόμη και τότε αποτελεί μικρό μέρος της πραγματικής μάθησης που συμβαίνει.
4.Πόσοι μαθητές υπάρχουν; Ποσοι καθηγητές; Τι ηλικίας παιδιά δέχεστε;
Υπάρχουν 23 μαθητές στο σχολείο και 5 άτομα καταρτίζουν το προσωπικό. Συνήθως υπάρχουν τουλάχιστον 3 άτομα του προσωπικού σε υπηρεσία οποιαδήποτε στιγμή. Οι τωρινοί μαθητές είναι 6 με 16 ετών και δεχόμαστε μαθητές από 6 έως 18 ετών.
5.Ποιοι είναι οι κανονισμοί που διέπουν τη σχολική ζωή; Κάθε πότε γίνονται οι γενικές συνελεύσεις και πώς; Αν είναι εύκολο εξηγείστε μας, παρακαλώ, τον τρόπο που αυτες διεξάγονται.
Το βιβλίο κανονισμών αρχικά βασίστηκε στο βιβλίο του σχολείου Sudbury Valley, αλλά έχουμε κάνει συνεχείς τροποποιήσεις, παραλείποντας παλιούς κανονισμούς, εισάγοντας καινούριους, βασιζόμενοι στις ανάγκες της κοινότητας μας. Τέτοιες αλλαγές γίνονται στις σχολικές συνελεύσεις. Οι συνελεύσεις δεν είναι υποχρεωτικές, αλλά είναι η καρδιά του σχολείου και γίνονται 2 φορές την εβδομάδα. Όλοι μπορούν να κάνουν της πρότασης τους για να ψηφιστεί από όλη τη σχολική κοινότητα. Όλοι έχουν την ίδια ψήφο, είτε κάποιος είναι 50 χρονών και μέλος του προσωπικού είτε 5 και μαθητής. Οι προτάσεις ποικίλουν από την αγορά νέου εξοπλισμού, την αλλαγή των κανόνων, τις σχολικές εκδρομές, την εισαγωγή σεμιναρίων ή εξωτερικού ειδικού προσωπικού στο σχολείο. Οι προτάσεις συζητούνται και ψηφίζονται.
6. Πως διοικείται το σχολείο;
Το σχολείο έχει επίσης ένα εύρος επιτροπών και διοικητικών υπαλλήλων που φροντίζουν για τη διαχείριση του σχολείου. Όλοι οι διοικητικοί υπάλληλοι είναι εκλεγμένοι, ενώ οι επιτροπές εθελοντικές. Οι μαθητές μπορούν να αναλάβουν αυτούς τους ρόλους αν και μερικοί, για παράδειγμα, αυτούς που περιλαμβάνουν οικονομική διαχείριση ή εξωτερικές αρχές, χρειάζονται συμμετοχή από το προσωπικό. Μερικοί από τους διοικητικούς υπαλλήλους είναι οι υπάλληλοι της καθαριότητας, που ασχολούνται με την καθαριότητα του σχολείου, υπάλληλοι που ασχολούνται μετο τμήμα εκπαίδευσης, το διοικητικό συμβούλιο, και ο υπάλληλος που φροντίζει για το παρουσιολόγιο. Παρεμπιπτόντως, το σχολείο είναι ανοιχτό από τις 8.30 μέχρι τις 17.00 και οι μαθητές πρέπει να παρακολουθήσουν 5 ώρες μαθημάτων την ημέρα.
Η νομική επιτροπή διαχειρίζεται την επίλυση διαφορών. Εάν κάποιος παραβεί έναν κανόνα, ο οποιοσδήποτε μπορεί να υποβάλλει εγγράφως παράπονα και θα το αναλάβει μια επιτροπή συνομηλίκων. Όλοι συμμετέχουν στην επιτροπή σε διαφορετικά χρονικά σημεία. Εάν εγώ για παράδειγμα, ξεχάσω να καθαρίσω το πιάτο μου μετά το μεσημεριανό, κάποιος ίσως υποβάλλει ένα παράπονο για μένα. Εάν παραδεχτώ ότι το έκανα, ή εάν υπάρχουν αρκετοί μάρτυρες για να το επιβεβαιώσουν, τότε θα λάβω μια υπενθύμιση του κανονισμού που παραβίασα. Εάν παραβιάζω έναν κανονισμό συνεχόμενα, ίσως δεχτώ κυρώσεις, όπως το να μην μπορώ να χρησιμοποιώ την κουζίνα για μια βδομάδα.
7. Πώς γίνεται η χρηματοδότηση του σχολείου;
Το σχολείο χρηματοδοτείται με δίδακτρα σε αναλογική κλίμακα, καθώς τα ανεξάρτητα σχολεία, αν και είναι νόμιμα στην Ιρλανδία, δεν χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση. Οι άνθρωποι πληρώνουν ένα ποσοστό του εισοδήματος τους, και εμείς προσπαθούμε να παρέχουμε δωρεάν φοίτηση για μερικούς μαθητές που είναι σε πιο δύσκολη οικονομική κατάσταση. Είμαστε καταχωρημένη φιλανθρωπική οργάνωση, οπότε έχουμε αρχίσει να μαζεύουμε κεφάλαια.
8.Ποια είναι η γνώμη των γονέων που συμμετέχουν στο εγχείρημα;
Μέχρι στιγμής, τα σχόλια από τους γονείς για το σχολείο υπήρξαν εξαιρετικά, με αρκετούς από αυτούς να λένε ότι τα παιδιά είναι και πάλι ο εαυτός τους.
9. Ποια είναι η υπάρχουσα κατάσταση που επικρατεί στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας;
Το κοινότυπο εκπαιδευτικό σύστημα στην Ιρλανδία επηρεάζεται πάρα πολύ από την καθολική Εκκλησία, στην οποία ανήκουν τα περισσότερα σχολικά κτίρια και έχει πολύ σημαντικό ρόλο στα σχολικά συμβούλια. Η κατάσταση βελτιώνεται βέβαια, αλλά εξαιρετικά αργά.
10. Τι σημαίνει για εσάς εναλλακτική εκπαίδευση;
Η εναλλακτική εκπαίδευση απλά σημαίνει κάτι που δεν είναι η παραδοσιακή εκπαίδευση την οποία όλοι ξέρουμε. Εμείς είμαστε οπαδοί τη δημοκρατικής και αυτόνομης μάθησης, έτσι δεν είμαστε εναρμονισμένοι με την θρησκευτική διδασκαλία κατ΄οίκον απλά επειδή είναι εναλλακτική. Παρ’ ‘όλα αυτά, πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούν τον όρο για να αναφερθούν σε ένα πιο ελεύθερο, πιο εμφατικό, διασκεδαστικό και υπομονετικό εκπαιδευτικό ύφος. Μερικά σχολεία, όπως τα Waldorf, αποτελούν μια βελτιωμένη εκδοχή της παραδοσιακής εκπαίδευσης, αλλά, κατά τη γνώμη μας, είναι ακόμη πολύ κοντά από μερικές απόψεις.
11. Οι μαθητές που φοιτούν σε ένα τέτοιο σχολείο μπορούν να εξασφαλίσουν την εισαγωγή τούς στο Πανεπιστήμιο;
Οι μαθητές στο σχολείο μας μπορούν να πάνε στο κολλέγιο είτε μέσω του πιστοποιητικού αποφοίτησης είτε μέσω μαθημάτων Ποιότητας και Τυπικών Προσόντων της Ιρλανδίας.
Ευχαριστούμε τον Bernard Moran για τη διάθεση του να μας μεταφέρει το εγχείρημα του εναλλακτικού σχολείου που δημιουργήθηκε μόλις στην Ιρλανδία. Ήταν μια άκρως διαφωτιστική και επικοδομητική συζήτηση. Ας ευχηθούμε σε μερικά χρόνια να δούμε ένα παρόμοιο εγχείρημα να λαμβάνει χώρα και στην Ελλάδα.
Συνέντευξη/Επιμέλεια κεομενου: Ευαγγελία Τζιάκα
Μετάφραση: Βιβή Μπαϊράμι
Wicklow Sudbury School of Ireland is the first attempt of some Irish parents to create a different kind of school which follows the basic principles of what we call, alternative education. Bernard Moran, the administrator of the school, explains us how it all started and how the school works.
1.When was the school founded?
Τhe school started it out with 11 or so students in September 2016. It was founded by a group of parents – two of whom – Sonja Keogh and Ciara Brehony, are still working at the school as staff members. The founders met once every week or so for about a year before the school opened and say this was crucial to making the project a reality.
2)What were the reasons that urge you to make such an attempt?
There were many reasons for wanting to create a school like ours. For one, many of the founders had seen their children struggle in traditional schooling. For some their older children had suffered in mainstream schooling and they wanted their younger kids to have a better experience. Others wanted to move their children out of a current school environment that was bringing them down before they were permanently impacted by it.
For others the motivation to change society for the better. They had looked at the education system, spoken to many people, seen the statistics on youth mental health issues, read up to date studies on the science of learning and it was clear that the current system was far from ideal. In a rapidly changing society with huge problems around the climate, wealth inequality and so on, we need something better to prepare our young people for the future. And they deserve something better.
3.What is the main philosophy underpinning the school?
The philosophy underpinning the school is that of self-directed learning and democratic education. Essentially, we believe (and the research supports this) that people have an innate desire to learn and that learning is much more effective when we are motivated from within rather than by someone else telling us to learn something.
As far as the democratic side of things go, it seems very strange that we call ourselves democracies, that we expect young people to grow to be able democratic citizens, when we house them in schools where ‘because I said so’ and ‘do what you’re told’ are refrains any teacher can call on when questioned by a student. Surely a democratic society should educate its people in democracy, and surely the best form of learning is practice? I think most people can agree that traditional schooling doesn’t work for a lot of people, and at the very least there should be some different options for those people.
4.Do you follow any specific curriculum?
There is no set curriculum in the school. The school in practice looks more like a community than a school as we know it. Nobody has to do anything. There don’t have to be classes. Sometimes there are classes if people want them, so in that sense you could say the curriculum is self-organized by the students.
But very often it doesn’t look like a curriculum. People learn from doing projects with their friends, from going down the rabbit hole of their own interests, from conversations, reading, games, online tutorials, workshops we have in the school and so on. Structured, rote based learning has its place at times, but only when someone decides that they want that, and even then it comprises a minority of all the actual learning they are doing.
5.How many students amd teachers are there?
There are 23 students in the school and 5 staff. Usually there are at least 3 staff on at any given time. The current students range in ages between 6 and 16 and we accept students between the ages of 6 and 18.
6.What are the principles and the laws of the school? When did the school meetings take place? How do they work? Can you give us a picture of the whole procedure?
The school law book was initially based on the Sudbury Valley School law book but we have made continued revisions, removing old laws, introducing new ones and so on based on the needs of our community. Changed like this are made at the school meeting. The school meeting is not compulsory, but it is the heart of the school and meets twice a week. Anyone can make a proposal to be voted on at the meeting by the whole school community. Everyone has an equal vote, whether they are a staff member of fifty year or a student of five. Proposals range from buying new equipment, changing laws, going on school excursions or bringing workshops or outside experts to the school. Proposals are discussed and voted on.
The school also has a variety of committees and clerks who look after the running of the school. All of the clerks are elected positions, while the committees are voluntary. Students can fill any of these roles although some, for example those involving finances or outside authorities, need staff involved. Some of the different clerks include the cleaning clerks, who do up the cleaning roster for the school, the official authorities clerk, who deals with the department for education and town council and so on, the attendance clerk who looks after attendance. Incidentally, the school is open from 8.30 to 5pm and students must be signed in for 5 hours a day.
Conflict resolution is handled by the judicial committee. If someone breaks a rule, anyone can write a complaint and it will be dealt with by jury of their peers. Everyone does peer duty at one time or another. If I, for example, forget to clean up my bowl after lunch, someone might write a complaint about me, if I agree that I did it, or there are enough witnesses to place it beyond doubt, then I will get a reminder of the law I have broken. If I break a law consistently, I may get a sanction. In this case something like not being able to use the kitchen for a week.
8.How is the school funded?
The school is funded on a sliding scale tuition fee, as independent schools, though not prohibited in Ireland, do not get any funding from the state. People pay a percentage of their household income, and we try to provide some free places for those in more difficult financial positions. We are a registered charity so we have begun fundraising now as well.
9)What is the feedback of the parents who take part in that attempt?
So far the feedback on the school from parents has been great, with many saying that their children are back to themselves again.
10) Can you tell us few things about the way the mainstream Irish education works?
The mainstream Irish education system is heavily influenced by the catholic church, who own the majority of the school buildings and are prominent on school boards. It is changing for the better, but very, very slowly.
11)From your opinion, what does alternative education means?
Alternative education just means something that is not the traditional education we are all familiar with. We are proponents of democratic and self-directed education specifically, so we’re not aligned with, for example, a religouis homeschooling education just because it is alternative. However many people use the term to refer to a freer, more empathetic, fun and patient style of education. Some like Waldorf schools, are an improvement on tradtional schooling but in our opinion still too close to it in some ways.
12)Are the pupils of your school able to go to college? Is there anything extra they have to do if they wish to study at university?
Students in our school can go to college via their leaving cert or via Quality and Qualifications Ireland (QQI) courses. There is nothing stopping them.
Kind Regards,
Bernard Moran.
We are grateful to Bernard for giving us this interview. This interview is a way to learn how a real alternative school works. It was, after all, an enlighting discussion which, we wish, might help people in Greece attempt something similar.
In a society which changes day by day, schools should change also.
Interview: Evangelia Tziaka
Translation:Vivi Bairami