Οκτώβριος 2014. Η δεκαεπτάχρονη τότε Μαλάλα Γιουσαφζάι τιμάται με το Νόμπελ Ειρήνης «για τον αγώνα της ενάντια στην καταστολή των παιδιών και των νέων ανθρώπων και για το δικαίωμα όλων των παιδιών στην εκπαίδευση». Η ιστορία της γίνεται γνωστή παγκοσμίως και στο πρόσωπό της αναγνωρίζεται μια σύγχρονη μικρή ηρωίδα, ένα κορίτσι που πασχίζει να διασφαλίσει το δικαίωμα κάθε παιδιού στην παιδεία.
Ο αγώνας της Μαλάλα συγκίνησε και απέδειξε στην παγκόσμια κοινότητα ότι τελικά εθελοτυφλεί στο ζήτημα της παρεχόμενης παιδείας σε όλα τα παιδιά της υφηλίου. Τί και αν κινητοποιήθηκαν αρμόδιοι φορείς στηρίζοντας τον αγώνα της νεαρής Πακιστανής; Δύο χρόνια αργότερα, ακόμη και στην Ευρώπη του 2016 που χρίζεται «προοδευτική και ανεκτική στο διαφορετικό» ένας τεράστιος αριθμός παιδιών δεν πηγαίνει σχολείο.
Σε μια Ευρώπη που καταδικάζει όποια μορφή ρατσιστικής συμπεριφοράς, που επιθυμεί να εξαλείψει ξενοφοβικές τάσεις δεν είναι δυνατό να υπάρχουν παιδιά που λόγω καταγωγής ή θρησκευτικών πεποιθήσεων αποκλείονται από το χώρο της εκπαίδευσης. Η παιδεία συνιστά αναντίρρητο δικαίωμα κάθε ανθρώπου. Είτε αυτός δεν έχει πόδια, είτε φοράει μαντήλα, είτε έχει απλώς διαφορετικό χρώμα δέρματος από τους συμμαθητές του δεν πρέπει να στερείται τη θέση μέσα στην τάξη που δικαιωματικά του ανήκει.
Και αν πραγματικά θέλουμε να αποκαλούμαστε καλλιεργημένοι Άνθρωποι (με το άλφα κεφαλαίο), τότε οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε πως κανείς δεν μπορεί να αποκλείεται από την εκπαίδευση. Διαπλάθοντας πεπαιδευμένα άτομα που έχουν λάβει αξίες και γνώσεις που μόνο το σχολείο παρέχει μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά ως κοινωνία. Η παιδεία αποτελεί το πρώτο και ουσιωδέστερο εφόδιο για να εξαλειφθούν οι πόλεμοι, η φτώχεια, το μίσος που ενισχύουν την ηθική σήψη της εποχής μας.
Είναι αναγκαίο να αντιληφθούμε εγκαίρως ότι αποκλείοντας παιδιά από το σχολείο, στερώντας τους τη μόρφωση, μόνο να βλάψουμε μπορούμε την κοινωνία. Γιατί χωρίς πνευματικά εφόδια, διευρυμένους ορίζοντες, ερεθίσματα και εμπειρίες, ο άνθρωπος σαφώς και είναι πιο πιθανό να εξαχρειωθεί και να στραφεί εναντίον συνανθρώπων του.
Δεν έχει καμία απολύτως σημασία, αν στο ίδιο θρανίο κάθονται ο Κωστάκης και ο Γιάννης ή ο Κωστάκης και ο Χασάν. Στο σχολικό περιβάλλον θα μάθουν τα ίδια γράμματα, στο διάλειμμα θα παίξουν μαζί και όταν αργότερα υπάρξει ανάγκη ο ένας θα στέκεται στο πλευρό του άλλου, επειδή το σχολείο κατόρθωσε και καλλιέργησε την ενσυναίσθηση του καθενός και τον μεταξύ τους σεβασμό.
Θεοδώρα Παπαζή
