Προσωπική ιστορία. Μια φορά και έναν καιρό, πριν από δέκα χρόνια, μπορεί και παραπάνω είναι η αλήθεια, κάνω μάθημα κάπου, ας μην πούμε καλύτερα που και πως. Το βιβλίο είναι καλό, δεν θυμάμαι ποιο είναι για να είμαι ειλικρινής, αλλά θυμάμαι πως έχει ένα κείμενο για το Στράτφορντ. Το χωριό που γεννήθηκε ο Σαίξπηρ δηλαδή. Οργανώνοντας το μάθημά μου και προσπαθώντας πάντα να κάνω το μάθημα ενδιαφέρον, (αν έγω βαριέμαι θα βαριούντιαι και οι τοίχοι, όχι μόνο μο μαθητής) , έχω την ιδέα να τους κάνω και μια σύντομη παρουσίαση του Σάιξπηρ. Τα παιδιά « τσιμπήσανε», τους άρεσε η ιδέα, κύλησε το μάθημα καλά. Έτσι πίστευα τουλάχιστον.
Ξαφνικά, την επόμενη μέρα, λαμβάνω ένα τηλεφώνημα από την μητέρα ενός από τα παιδιά, η οποία είναι έξω φρενών, επειδή « λέω άσχετα πράγματα στα παιδιά!» «Κυρία μου, άσχετος ο Σαίξπηρ; Την ώρα μάλιστα που πέντε σελίδες παρακάτω υπάρχει αναφορά στον βάρδο;». « Στο παιδί μου δεν θα ξαναπείς άσχετα γελοίε!» μου απάντησε, και έμεινα με το τηλέφωνο στο χέρι! Αποτέλεσμα αυτού ήταν για το υπόλοιπο της παρουσίας μου εκεί, το καμάρι της συγκεκριμένης μητέρας, να μου μιλάει με τα χειρότερα λόγια και να μην μπορώ εγώ να κάνω τίποτα γι’ αυτό, καθώς τότε ακόμα είχα την αφέλεια να πιστεύω πως τέτοια φαινόμενα είναι προσωρινά. Τώρα ξέρω καλά πως δεν είναι…
Γιατί τα λέω όλα αυτά; Γιατί τελικά παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στην εκπαίδευση και στην παιδεία γενικότερα η γνωστική ανάπτυξη. Αυτό που οι περισσότεροι από εμάς, θα πρέπει να ευγνωμονούμε τον Πιαζέ για την ιδέα του και για την ενασχόλησή του με το θέμα. Δεν είναι το πρόβλημα τι διδάσκουμε εμείς. Η διαδικασία της μάθησης ολοκληρώνεται και γίνεται καλύτερη όταν συνδυάζουμε την γνώση που προσφέρουμε εμείς με την γνώση που τα παιδιά έχουν ( ή πιο σωστά: Θα πρέπει να έχουν) έξω από την σχολική αίθουσα.
Οι περισσότεροι γονείς και οι δάσκαλοι πρέπει να γνωρίζουν σχετικά με την οργάνωση και την προσαρμογή των ανθρώπων, να ανταποκρίνονται δηλαδή σε διαφορετικές ανάγκες μάθησης, να αφομοιώνουν και να συμμορφώνονται στο περιβάλλον στο οποίο λειτουργούν.
Η χρήση των σχημάτων είναι επίσης σημαντική ,καθώς ο καθηγητής χρησιμοποιεί διάφορες τεχνικές προκειμένου η γνώση να αφομοιώνεται καλύτερα από τον μαθητή και να μαθαίνει με τρόπο τέτοιο που να μην είναι κουραστικός. Είναι δυνατόν να μιλάμε ακόμα για « παπαγαλίες», ή για « μεταφράσεις», ή για « αντιγραφές επί αντιγραφών» για να μάθει ένα παιδί στοιχεία μιας γλώσσας;
Είναι δυνατόν να μην χρησιμοποιεί ένας καθηγητής όλα τα ερεθίσματα που υπάρχουν γύρω του προκειμένου να βελτιώσει το επίπεδο των μαθητών; Είναι δυνατόν να μην επιτρέπεται στον καθηγητή να δίνει παράπλευρες πολλαπλής υφής πληροφορίες οι οποίες θα προκαλέσουν την προσοχή του μαθητή, το ενδιαφέρον του και τελικά την επιτυχία του;
Όλα αυτά είναι ερωτήματα που πάντα απασχολούν και πάντα ζητούν απαντήσεις. Ανεξαρτήτως ηλικίας, ανεξαρτήτως επιπέδου, και ανεξαρτήτως φύλου. Εκτός από την μητέρα του συγκεκριμένου παραδείγματος που ίσως ακόμα να ευνοεί όλα αυτά τα φαινόμενα που επιστήμονες, γονείς, καθηγητές, προσπαθούν να καταρρίψουν επειδή πιστεύουν πως θα πρέπει να γινόμαστε όσο το δυνατόν καλύτεροι μέσα στο πλαίσιο της εκπαίδευσης.
Διογένης Παπαδόπουλος
