Σε παλαιότερο άρθρο είχαμε αναφερθεί στον τραυλισμό. Όπως ο τραυλισμός λοιπόν, έτσι και η ταχυλαλία, είναι διαταραχές που σχετίζονται με την ροή της ομιλίας.
Πιο συγκεκριμένα η ταχυλαλία είναι μια διαταραχή της ροής της ομιλίας, κατά την οποία ο λόγος χαρακτηρίζεται από μια υπερβολική ταχύτητα και την ανυπαρξία παύσεων. Είναι ο υπερβολικά αφύσικος και γρήγορος ρυθμός ομιλίας, σε τέτοιο βαθμό που ο λόγος γίνεται ακατάληπτος .Σ’ αυτό το ρυθμό οι λέξεις αλλάζουν μορφή αντικαθίστανται και οι φράσεις δε σχηματίζονται σωστά. Το άτομο που εμφανίζει αυτή την δυσκολία τείνει να μιλά όσο γρήγορα σκέφτεται και οι γύρω αισθανόμαστε ότι δε μπορεί να αναπνεύσει. Η ταχυλαλία συνήθως συναντάται σε πολύ νευρικούς ανθρώπους, έντονα υπερκινητικούς, οι οποίοι δεν μπορούν να μείνουν στον ίδιο χώρο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μεταπηδούν από το ένα θέμα στο άλλο και δεν ολοκληρώνουν ποτέ σε μια συζήτηση, το ίδιο γρήγορο και ακατάληπτο είναι και το διάβασμα τους. Ο λόγος ενός παιδιού αλλά και ενήλικα με ταχυλαλία χαρακτηρίζεται από ημιτελείς προτάσεις, στις οποίες απουσιάζουν, παραμορφώνονται, κόβονται φωνήματα, συλλαβές ή ακόμη και ολόκληρες λέξεις.
Συμπτώματα και Παρατηρήσεις
Οι επιπτώσεις της ταχυλαλίας στο άτομο συνήθως δεν περιορίζονται μόνο στον προφορικό λόγο αλλά και στο γραπτό ο οποίος είναι άστατος με παραλείψεις γραμμάτων και παραποίηση λέξεων. Τα πιο συνήθη συμπτώματα αυτής της γλωσσικής δυσλειτουργίας είναι τα ακόλουθα:
- Επίσπευση στην προφορά μεγάλων λέξεων και προτάσεων. Μεγάλες λέξεις και προτάσεις δεν προφέρονται ολόκληρες, αφενός γιατί ο ρυθμός της ομιλίας είναι ταχύς και αφετέρου γιατί καταβάλλεται προσπάθεια να βρεθούν οι κατάλληλες λέξεις.
- Η επίσπευση στην προφορά οδηγεί στην παράλειψη συλλαβών ή στην επανάληψή τους, με συνεπακόλουθο την εμφάνιση χαρακτηριστικών που παρατηρούνται στον τραυλισμό.
- Περιορισμένη χρήση συμφώνων και παραποιημένη προφορά φθόγγων.
- Λάθη στην άρθρωση.
- Δεν ακούγεται ευφράδης (ακούγεται σαν να μην ξέρει τι θέλει να πει).
- Μπορεί να υπάρχουν μεγάλες/μικρές παύσεις σε λάθος σημείο στην ομιλία (π.χ. δεν θέλω να…..παω στο σχολείο).
- Επαναδιατυπώσεις (σήμερα πήγαμε σήμερα πήγαμε εκδρομή).
- Δυσκολίες να γίνεις κατανοητός.
- Περιορισμένη αντίληψη των προβλημάτων ευφράδειας και ταχύτητας ομιλίας.
- Περιορισμένη συγκέντρωση, υπερκινητικότητα.
Αιτιολογία
Η αιτιολογία της ταχυλαλίας, όπως και του τραυλισμού, δεν έχει πλήρως εξακριβωθεί. Mερικές από τις αιτιολογίες της ταχυλαλίας όπως δόθηκαν από επιστήμονες μέσα από μελέτες που έχουν κάνει διαχρονικά και σχετίζονται με την διαταραχή της ταχυλαλίας είναι οι εξής:
- WEST: Η ταχυλαλια είναι μια παραλλαγή του τραυλισμού
- ARNOLD (1974): Οφείλεται σε εκ γενετής γλωσσική αδυναμία
- WEISS (1964): Οφείλεται στη μη φυσιολογική λειτουργία των κεντρικών μηχανισμών της γλώσσας
- LIEBMAN: (α) Η κινητικού τύπου διαταραχή της ταχυλαλίας οφείλεται σε κιναισθητικές, σωματικές και κινητικές ανωμαλίες. (β) Η προληπτικού τύπου ταχυλαλία οφείλεται σε ακουστικές ανωμαλίες. Και στις δυο περίπτωσης ταχυλαλίας συνυπάρχουν και χαρακτηριστικά στοιχεία άλλων διαταραχών, των οποίων η διάγνωση είναι δύσκολη μεν, αλλά απαραίτητη για την εφαρμογή της σωστής θεραπείας.
- SEEMAN (1974): εντοπίζει τις κινητικές ανωμαλίες που συνοδεύουν τα συμπτώματα της ταχυλαλίας και τις ανάγει σε διαταραχές του στριοπαλλιδικού συστήματος.
- KNURA (HANDBUCH): Οφείλεται στις πρώιμες κεντρικές βλάβες, καθώς επίσης και την επίδραση φυσικών παραγόντων.
- LUCHSINGER (1963): Προτείνει να υπάρχει η διάκριση της ταχυλαλίας από την «καθαρή ταχυλαλία», η οποία δεν αποτελεί γλωσσική διαταραχή αλλά είναι ένα χαρακτηριστικό που το έχουν πολλοί άνθρωποι και συνίσταται στη γρήγορη-ρέουσα και χωρίς εμπόδια ομιλία.
Μέσα από έρευνες που έχει κάνει ο Lettmayer σχετικά με την προσωπικότητα του ατόμου με ταχυλαλία, ισχυρίζεται ότι πρόκειται για άτομα απότομα, άστατα, που τα διακρίνει η επιπολαιότητα και τα χαρακτηρίζει η αφηρημάδα. Λόγω της μειωμένης προσοχής και συγκέντρωσης, τα ακουστικά ερεθίσματα δεν εντυπώνονται. Επίσης, κατά τη διάρκεια του λόγου δεν πραγματοποιείται μια προηγούμενη εσωτερική σύλληψη του λόγου, όπως συμβαίνει στους κανονικούς ομιλητές, με αποτέλεσμα η προσπάθεια για συνεχή λόγο να επισπεύδει το ρυθμό ομιλίας και συ¬νέπεια αυτού είναι να έχουμε ταχυλαλία.
Σε άλλες έρευνες που έχει κάνει ο Weib, μας πληροφορεί ότι αυτό τα άτομα με ταχυλαλία δεν σκέφτονται με συγκεκριμένες λέξεις, αλλά αφηρημένα. Η διαταραχή αυτή της ομιλίας έχει αντίκτυπο και στις κινήσεις του σώματός του, οι οποίες είναι απότομες, βιαστικές, χωρίς ρυθμό. Είναι δυσκίνητο άτομο στις χορευτικές φιγούρες και στις γυμναστικές ασκήσεις.
(Sources: ASHA, Greek Social Research, http://logopathologos.com)
Αντιμετώπιση
Ταυτόχρονα με την δυσκολία της ταχυλαλίας δεν θα πρέπει να αγνοούνται και άλλες δυσκολίες που μπορεί να εμφανίσει το παιδί, αλλά και να μην μπερδεύουμε την ταχυλαλία με τον τραυλισμό και λοιπές αρθρωτικές δυσκολίες. Ο θεραπευτής για την ορθή αντιμετώπιση της ταχυλαλίας χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό από παιδαγωγικές και ψυχολογικές ασκήσεις, οι οποίες έχουν ως στόχο να ενισχύσουν τον ακουστικό έλεγχο του ίδιου του ομιλητή αλλά και να τον βοηθήσουν να κατακτήσει έναν νέο τρόπο ομιλίας. Η διαδικασία της θεραπείας αποκαλύπτει σε μεγάλο βαθμό τις δυσκολίες, διότι τα ίδια τα άτομα δεν έχουν κατανοήσει τον βιαστικό – γοργό ρυθμό της ομιλίας τους. Παράλληλη, θεραπευτική προσέγγιση είναι η εκπαίδευση του ατόμου με γυμναστική – μουσική – ρυθμική και μουσικορυθμική, έτσι ώστε αρχικά να μάθει να ελέγχει το σώμα του (γυμναστική), μετέπειτα μέσω της ρυθμικής, να μάθει να καλλιεργεί την αυτοκυριαρχία του, μέσω της μουσικής – του τραγουδιού να μάθει να ελέγχει τις αναπνοές του και το ρυθμό της ομιλίας του. Επίσης, η μαγνητοφώνηση της ομιλίας του άτομου είναι μια χρήσιμη πηγή συνεχούς πληροφόρησης ,για την ευαισθητοποίηση του ίδιου του ατόμου, να προσπαθεί να ελέγχει την ροή του λόγου του.
Υπάρχουν πολλές θεραπευτικές προσεγγίσεις , τις οποίες μπορεί να ακολουθήσει ένας θεραπευτής, έτσι ώστε να προσελκύσει τον θεραπευόμενο, ώστε μαζί να επιτύχουν τα σωστά και επιθυμητά αποτελέσματα.
Χριστίνα Γαβριήλ
