“Δεν έχω θυμό μέσα μου..δεν έχω έχθρα για κανέναν..όμως μέσα μου κοιμάται μια λύπη.Πρόσεχε, μην την ξυπνάς.Η λύπη όταν την ξυπνάν γίνεται θάνατος..”
Όταν ακούμε για τον Ουίλιαμ Σαίξπηρ, έναν από τους μεγαλύτερους συγγραφείς όλων των εποχών, μας έρχεται στο μυαλό το κλασσικό του έργο Ρωμαίος και Ιουλιέτα αυτή η τραγική ιστορία των δύο νέων στην Βερόνα του μεσαίωνα που καταλήγει με τον δραματικό τους θάνατο. Όμως πως πραγματικά κινούνταν ο Σαίξπηρ στα έργα του; Αυτό το δραματουργικό στοιχείο υπήρχε μόνο στον τα Ρωμαίο και την Ιουλιέτα ή σε όλα του τα έργα;
Αναμφισβήτητα στα έργα του Σαίξπηρ υπάρχει το δραματουργικό στοιχείο και η πάλη μεταξύ «καλού και κακού». Όλοι οι ήρωες των έργων του αντιμετωπίζουν τα πάθη τους αλλά και τη γνώμη που έχει η κοινωνία προς αυτούς. Πρόκειται για μια αρχαία μορφή τραγωδίας που ταυτίζεται σε πολλές πτυχές με τους δικούς μας δραματουργούς, αφού και ο Σαίξπηρ δοκιμάζει τους πρωταγωνιστές του με κάθε δυνατό τρόπο.
Ο Άμλετ σε ένα από τους μονολόγους του αναρωτιέται για τις αιτίες που τον κάνουν να αναβάλει την εκδίκηση:
Κι εγώ, ο χαζός
και λασποκαμωμένος μάγκας, καμαρώνω
σαν κούκλος ονειροπαρμένος, για το δίκιο μου
αναίσθητος και δε μιλώ καθόλου,
[…] Είμαι δειλός;
Και λίγο μετά, ξεσπά στον εαυτό του πιο σκληρά. Είναι «ντροπή» του που αλαφρώνει την ψυχή του με λόγια αντί να προχωρήσει στην εκδίκηση.
Ο γνωστότερος μονόλογος του Άμλετ είναι μια φιλοσοφική αναζήτηση για τη δύναμη και τη βούληση του ατόμου να παίρνει στα χέρια του τη μοίρα και τους λόγους για τους οποίους διστάζει να προχωρήσει σε πράξεις αντί να υπομένει αυτά που φέρνει η μοίρα. .
Οι πρωταγωνιστές του έργου του δεν είναι πάντα όμορφοι ή λαμπεροί, δεν φοβάται να αψηφήσει τα πρότυπα της ομορφιάς και της αρετής και να τους θέσει σε αμφισβήτηση ακόμη και από τον ίδιο τους του εαυτού.
Ο Σαίξπηρ θα μπορούσε με μεγάλη ευκολία να χαρακτηριστεί και αυτός ως ένας τραγικός αφού τα έργα του αποτελούνται από τα βασικά στοιχεία που πρέπει να έχει μια τραγωδία με βασικότερο όλων την κάθαρση που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο οι ήρωες του την βιώνουν στο τέλος του έργου του. Όπως χαρακτηριστικά βλέπουμε και στο έργο του Μάκβεθ την πάλι του βασιλιά με τους φόβους του και τις ερινύες που τον καταδυναστεύουν για τα εγκλήματα που έχει διαπράξει.
Έχω ξεχάσει
ολότελα την αίσθηση του φόβου,
Επέρασε ο καιρός που όταν γροικούσα
σκουσμό τη νύχτα μ΄έπιανε το ρίγος,
και παραμύθι αν άκουα θλιβερό
εσηκώνονταν του κορμιού μου οι τρίχες
ορθές, σα ναχαν μέσα τους ζωή.
Μ’ έχει χορτάσει η φρίκη! Ο στοχασμός μου
ο φονικός συνηθισμένος είναι
στο φοβερό, και πια δεν μπορεί
να μ’ αλάλιαζε
Διαβάζοντας κάποιος ένα έργο του, χωρίς να το ξέρει από την αρχή, μπορεί να καταλάβει με μεγάλη ευκολία ότι ανήκει στον ίδιο αφού οι ήρωες βιώνουν στο έπακρο όλα τα συναισθήματα τους από την χαρά και τον έρωτα ως τον θάνατο και την απώλεια. Και αυτά τα συναισθήματα περνιούνται με τον ίδιο έντονο τρόπο και στους αναγνώστες ή τους θεατές των έργων του.
Ένας μεγάλος συγγραφέας, ένα αναρίθμητο έργο. Έργο που θα μας ακολουθεί και θα μας συντροφεύει για πολλά χρόνια ακόμη, αφού οι χαρακτήρες του είναι κατά κάποιο περίεργο τρόπο πιο επίκαιροι από ποτέ. Γιατί αυτό το οποίο μας βγάζουν είναι τα πιο κρυφά συναισθήματα που ο καθένας μας έχει καλά κρυμμένα μέσα στην ψυχή του και αυτά τα συναισθήματα δεν αλλάζουν όσα χρόνια κ αν περάσουν.
Κατερίνα Τσιλιμπάρη
