Η θεατρική ομάδα για μικρά παιδιά στο κέντρο τη Θεσσαλονίκης, ” Φώς”, ανακοίνωσε μέσα από το facebook, το ανέβασμα της θεατρικής παράστασης ” Η Κοκκινοσκουφίτσα” με συμμετοχή όποιων θέλουν, αφιλοκερδώς μέχρι ηλικίας 15 ετών. Επρόκειτο για μια θεατρική παράσταση για παιδιά και θα μπορούν να έρθουν οι γονείς τους να τους δουν και να τους καμαρώσουν. Έτσι και έγινε: βρέθηκαν γύρω στα 20 παιδιά και τις επόμενες μέρες καθορίστηκε η μέρα για την για τη συγκέντρωση και τις πρόβες που θα διαρκούσαν μια βδομάδα.
Τη Δευτέρα λοιπόν, μαζεύτηκαν όλα τα παιδιά, η καθηγήτρια καλωσόρισε τα παιδιά και ρώτησε τα ονόματά τους. Αφού απάντησαν και ακούστηκαν διάφορα ονόματα, ένα κοριτσάκι που μόλις είχε μπει διέκοψε και φώναξε πολύ δυνατά ” Ιωάννα, αλλά με φωνάζουν Γιάννα, τι κάνετε;” Όλα τα παιδιά την κοίταξαν, γιατί δεν έμοιαζε μαζί τους. Είχε ένα ιδιαίτερο πρόσωπο, είχε δυο μικρά μάτια, μια κατσούφικη διάθεση και μια ομιλία ξεχωριστή. Η δασκάλα σώπασε για λίγο και κατάλαβε πως η Ιωάννα είχε σύνδρομο down και με ένα πλατύ χαμόγελο είπε “καλώς όρισες Ιωάννα μας, κάθισε”. Μόλις έκατσε η Ιωάννα και συμπληρώθηκε η ομάδα, η δασκάλα είπε πως οι ρόλοι είναι μοιρασμένοι, ένας θα κάνει τον κυνηγό, μια κοπέλα την γιαγιά, ένα αγόρι τον λύκο και τον πρωταγωνιστικό θα τον κάνει μια κοπέλα που θα επιλέξει μετά από μια μικρή audition. Αμέσως ακούστηκε μια φωνή από ένα μικρό κορίτσι, ” Γιατί να μην κάνει το λύκο η Ιωάννα, να καλύψει το πρόσωπο της, μην τρομάξουν όλοι”; Η δασκάλα σώπασε, δεν είπε τίποτα, μόνο κοίταξε την Ιωάννα, η οποία δεν εκφράστηκε καθόλου αλλά σηκώθηκε και είπε ” Θέλω να κάνω την γιαγιά”, αλλά ένα άλλο αγόρι ξανά είπε, ” Η γιαγιά έχει μεγάλα μάτια, εσύ έχεις κουμπιά” και άρχισε να χαζογελά. Η δασκάλα αντέδρασε και είπε πως αν ξανά κοροϊδέψει κάποιος ή κάποια κάποιο παιδάκι θα καλέσει τους γονείς του.
Ξεκίνησαν λοιπόν σιγά σιγά οι πρόβες, η δασκάλα δεν έδωσε ακόμα τους ρόλους και ζήτησε από τα κορίτσια να δέσουν τα μαλλιά τους, γιατί θα έκαναν λίγη γυμναστική. Μόλις τα έδεσαν ακούστηκε ξανά μια φωνή που έλεγε ” Μπλιάχ”. Η δασκάλα ρώτησε, τι συμβαίνει και ένα παιδί είπε η Ιωάννα έχει δέρμα στο λαιμό της. Η Ιωάννα τον πλησίασε και τον χτύπησε στο πρόσωπο και η δασκάλα τους χώρισε. Ζήτησε να διακόψουν την πρόβα και να τα πουν αύριο και προσπάθησε να ηρεμήσει το παιδί που έκλαιγε, από το χαστούκι της Ιωάννας.
-Είσαι καλά; Ρώτησε
-Όχι, πονάω.
-Καλά σου έκανα, είπε η Ιωάννα.
Η δασκάλα έβαλε τα παιδιά στο αυτοκίνητό της και τα ρώτησε που μένουν για να τα επιστρέψει. Σε όλη τη διαδρομή, η Ιωάννα και το παιδί, ο Γιώργος δεν μίλησαν καθόλου. Αφού έφτασε πρώτα στο σπίτι του Γιώργου τον άφησε να φύγει χωρίς να ανέβει η ίδια πάνω και γύρισε την Ιωάννα σπίτι της και αφού έφτασαν στην είσοδο ανέβηκε μαζί της πάνω. Χτύπησε το κουδούνι και άνοιξε η μητέρα την πόρτα της και ρώτησε ” Τι έγινε”, γιατί είδε λίγο καταθλιπτική την Ιωάννα. Αφού είπε να πάει στο δωμάτιο της, κάθισαν μαζί με την δασκάλα να συζητήσουν.
-Τι έγινε, γιατί ήταν δακρυσμένη η Ιωάννα;
-Ξέρετε, η κόρη σας χτύπησε ένα παιδάκι σήμερα.
-Συγγνώμη πραγματικά, αλλά δεν χτυπά χωρίς λόγο , είναι μια συνηθισμένη συμπεριφορά του συνδρόμου down.
- Κυρία μου, το παιδί έκλαιγε, ήταν πολύ επιθετική.
-Κάτι θα του είπε! Δεν χτυπάει χωρίς λόγο…
-Της είπε ότι έχει δέρμα στο λαιμό, το γνωρίζει άλλωστε.
-Αυτό που δεν γνωρίζετε εσείς, είναι οι τρόποι καλής συμπεριφοράς. ήρθατε στο σπίτι μου να μου κρίνετε την κόρη, ενώ γνωρίζατε εξ αρχής την περίπτωση της.
- Ναι, θα προτιμούσα όμως να πήγαινε κάπου αλλού, με ομοίους της.
-Έξω από το σπίτι μου, που νόμιζα πως εσείς οι καλλιτέχνες θα είστε πιο ευαίσθητοι. Θα πρεπε να ντρέπεστε που διαχωρίζετε τους ανθρώπους και τους βάζετε στο περιθώριο όσους δεν μοιάζουν με εσάς. Ντροπή σας που είστε καλλιτέχνης.
Η δασκάλα έφυγε ενοχική και σκεπτική. Η μητέρα της Ιωάννας πήγε στο δωμάτιο της και την αγκάλιασε σφιχτά. Η Ιωάννα της είπε με δάκρυα στα μάτια, ” Κανείς δε με κάνει παρέα” και η μητέρα της απάντησε,” ‘Εχεις εμένα, κανείς δεν θα σε ξαναπειράξει”. Η δασκάλα ξανά πήγε στο θέατρο και τις ώρες που έμειναν κενές, αφού ακύρωσε την πρόβα αποφάσισε να μείνει λίγο μόνη. Άνοιξε τον υπολογιστή της και αποφάσισε να ψάξει για το σύνδρομο down. ”Οι διαταραχές στη συμπεριφορά και οι ψυχολογικές διαταραχές είναι συχνότερες στα παιδιά με σύνδρομο Down. Τέτοιες διαταραχές περιλαμβάνουν τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας και τις εκρήξεις επιθετικότητας. Παράλληλα 7 τοις εκατό των παιδιών με σύνδρομο Down μπορεί να έχουν μια διαταραχή που ανήκει στο φάσμα του αυτισμού.” Αφού βρήκε τα στοιχεία αυτά, ένοιωσε πολλές τύψεις και για την άγνοια της και για τα βαριά λόγια που είπε η μητέρα της. Αποφάσισε λοιπόν να λάβει δράση.
Την επόμενη μέρα, ήρθαν ξανά τα παιδιά στις πρόβες αλλά χωρίς την Ιωάννα. Η δασκάλα τα ζήτησε να καθίσουν κάτω για να τα μιλήσει:
– Η Ιωάννα σήμερα λείπει. Η Ιωάννα, ένοιωσε άσχημα χτές από την συμπεριφορά σας. Έχει σύνδρομο down, δεν είναι άρρωστη , απλά έχει κάποια δικά της εκ γενετής χαρακτηριστικά τα όποια είδατε και αρχίσατε να γελάτε και ένα από αυτά ήταν το δέρμα στο λαιμό της. Είμαστε όλοι άνθρωποι μεταξύ ανθρώπων, κανείς δεν είναι ανώτερος στον τομέα αυτό από τον άλλο. Θα σας άρεσε εσάς, όπου πηγαίνατε να σας κορόιδευαν για κάτι που γεννηθήκατε και καλείστε να ζήσετε με αυτό;
Κανένα παιδάκι δεν μίλησε. Η δασκάλα πρότεινε να κάνουν κάτι για να την ευχαριστήσουν. Μετά από 3 μέρες λοιπόν, η ίδια πήρε τηλέφωνο στην μητέρα της Ιωάννας και της ζήτησε να περάσουν από την σχολή στις 5 το απόγευμα. Η μητέρα της αν και διστακτική στην αρχή τελικά πήρε την Ιωάννα και πήγαν. Μόλις έφτασαν μπήκαν μέσα και η δασκάλα είπε καλώς ορίσατε με μεγάλη χαρά. Ζήτησε από την Ιωάννα να φορέσει τα ρούχα της γιαγιάς και της είπε:
- Αφού θέλεις τόσο πολυ να παίξεις αυτό το ρόλο θα πείς αυτά τα τρία λόγια, για να σε ακούω καλύτερα, να σε βλέπω καλύτερα και να σε τρώω καλύτερα και θα ανοίξεις το στόμα σου, εντάξει;
-Εντάξει.
Η Ιωάννα πήγε πίσω από τη σκηνή, γιατί της ζήτησε η δασκάλα να τα προβάρει και τα λόγια και τα ρούχα πίσω. Ξαφνικά άρχισαν να έρχονται τα παιδιά ντυμένα κακός λύκος, κοκκινοσκουφίτσα, κυνηγός και τα άλλα λουλούδια. Η μητέρα της ρώτησε τι συμβαίνει:
- Ένοιωσα πολύ άσχημα την προηγούμενη φορά, δεν ήθελα να την πληγώσω απλά δεν ήξερα πως να αντιδράσω. Η τέχνη και η διασκέδαση είναι για όλους και ο καθένας μπορεί με τον τρόπο του να κερδίσει πολλά, ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος και χαρακτηριστικών αρκεί να το θέλει. Η Ιωάννα θα βγει από εκεί μέσα και θα δει το κόσμο που ήρθε και θα παίξει τα λόγια της, σαν να είναι μόνη, μην φοβάστε.
- Δεν μπορώ να σας συγχωρέσα ακόμα, αλλά η κόρη μου από μικρή βιώνει το ρατσισμό και το χλευασμό από τα άλλα παιδιά. Ζητά μια ισότητα, σε ένα κόσμο που προσπαθεί να εξαφανίσει όποιον πιστεύει πως είναι κατώτερος από αυτόν. Νομίζει ότι είναι μόνη, πως οι φίλοι της πρέπει να είναι ίδιοι σαν και αυτή και πώς όλοι οι άλλοι είναι εχθροί της. Δεν μπορείτε να τη νοιώσετε, αλλά ελάτε λίγο στη θέση της,πως θα νοιώθατε αν ένας κόσμος γεμάτος από παιδιά με σύνδρομο down, χλεύαζε εσάς που γεννηθήκατε φυσιολογικά; Αγαπήστε τους πάντες, γιατί μια μέρα, θα νοιώσουμε τόσο μόνοι, που θα μας κρατήσει το χέρι αυτός που βάλαμε στην άκρη, γιατί δεν ήταν όμοιος μας. Ελπίζω να μην το ζήσετε ποτέ.
Η δασκάλα συγκινημένη αποχώρισε και πήγε να συντονίσει την παράσταση. Αφού ξεκίνησε μπήκε στα παρασκήνια και πήγε να φροντίσει την Ιωάννα. Αφού την έντυσε γιαγιά, της είπε πως έξω είναι πολλοί άνθρωποι που ήρθαν να δουν αυτή ως γιαγιά. Η Ιωάννα άρχισε να χοροπήδα από τη χαρά της και ανυπομονούσε να βγει. Η ώρα περνούσε και η κοκκινοσκουφίτσα με την πιο απαλή εκδοχή της, αφού έφτασε η σειρά της να δει τη γιαγιά της άρρωστη, η δασκάλα ευχήθηκε στην Ιωάννα καλή επιτυχία και της είπε να βγει. Η Ιωάννα βγήκε, ξάπλωσε στο κρεβάτι και κοίταξε τον κόσμο. Είδε τη μαμά της, η οποία ήταν πολύ συγκινημένη και πήρε θάρρος. Είπε τα λόγια της και εισέπραξε το πιο δυνατό χειροκρότημα. Μόλις τελείωσε η παράσταση, όλα τα παιδιά την αγκάλιασαν και της πρότειναν να βγουν μια μέρα να φάνε. Την επόμενη μέρα της παράστασης, η δασκάλα άνοιξε τμήμα για παιδιά με ειδικές ανάγκες!
Τα παιδιά με σύνδρομο down, αν διαφέρουν με κάποιον άλλο είναι μόνο ως προς το εξωτερικό τους. Έχουν τα ίδια πνευματικά χαρακτηριστικά και την ίδια θέληση για ζωή. Δεν τα παρατούν και ξέρουν πως ο κόσμος πάντα θα τα κοιτάζει και θα τα συμπονά. Δεν το θέλουν όμως αυτό. Είναι δυνατά και θα προχωρούν χωρίς κανένα εμπόδιο στη ζωή τους, αρκεί και εμείς οι ίδιοι να μην τους κλείνουμε τις πόρτες! Να συμπεριφέρεσαι πάντα, όπως θα ήθελες και οι άλλοι να σου συμπεριφερθούν.
21η Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα Συνδρόμου Down.
Νικόλας Πεταλίδης
